هیئتهای حل اختلاف، رویکردی جدید در حل اختلاف

در قراردادهای بین المللی ساخت که مستلزم صرف هزینه های مالی و نیازمند منابع فنی و انسانی است، در جلوگیری از بروز ضرر، مسئله ضروری حل و فصل فوری اختلافات در محل پروژه است. هیئت حل اختلاف (DAB)، ابداعی فدراسیون بین لمللی مهندسان مشاور(فیدیک)، سال هاست در عرصه بین المللی مورد استفاده قرار می گیرد، به ویژه در ایالات متحده امریکا که نتایج چشم گیری در به کارگیری این هیئت ها برای کاهش بار مراجعه به داوری و دادگاه را تجربه کرده است. اعضای این هیئت ها با اتفاق نظر طرف های قرارداد و هنگام انعقاد قرارداد انتخاب می شوند. اعضا مستقل و دارای تخصص فنی ویژه و متناسب با موضوع قرارداد هستند. ساختار هیئت حل اختلاف کاملا متفاوت از نقش مهندس مشاور در نمونه قراردادهای قدیمی فیدیک است و ساختاری نزدیک به داوری دارد و اجرای تصمیمات آنها بی شباهت با داوری نیست. به همین دلیل است که ارزیابی حقوقی تصمیمات هیئت های حل اختلاف بسیار اهمیت دارد.
در عرصه بین الملل تا کنون هیچ کنوانسیونی برای اجرای تصمیمات هیئت های حل اختلاف تنظیم نشده است. به همین منظور یافتن راه حل هایی برای اجرای این تصمیمات می تواند به توسعه بیشتر هیات های حل اختلاف در قراردادها سرعت بخشد. کنوانسیون نیویورک مصوب 1958 نیز، که مشهورترین و مناسب ترین کنوانسیون جهت شناسایی و اجرای آرای داوری خارجی است، می تواند ما را در فرآیند ارزیابی حقوقی و قابلیت اجرای تصمیمات هیئت های حل اختلاف در چارچوب آن کنواسیون یاری کند.
این مقاله در مقدمه، توسعه نهاد هیئت حل اختلاف را مطالعه نموده و سپس در سه بخش اصلی به بررسی ماهیت و انواع هیئت حل اختلاف فیدیک، اجرای تصمیمات هیئت های حل اختلاف، و درنهایت امکان اعمال مقررات کنوانسیون نیویورک 1958 بر تصمیمات هیئت حل اختلاف می پردازد.