طبقه بندی ناهمواری ها با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی و بررسی ارتباط بین ناهمواری ها و سازند های زمین شناسی (بررسی موردی: زیر حوضه بیرانشهر)

هدف از انجام این تحقیق طبقه بندی ناهمواری ها با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی و بررسی ارتباط بین ناهمواری ها و سازند های زمین شناسی بود. در این تحقیق برای طبقه بندی ناهمواری ها از شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI) استفاده شد و در ادامه با تغییر فاصله همسایه با روش انحراف ارتفاع متوسط (DEV) به بررسی تغییر مساحت ناهمواری ها پرداخته شد. در بخش دیگر تحقیق، ارتباط بین سازندهای زمین شناسی و نقشه طبقه بندی ناهمواری ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در منطقه مورد مطالعه به ترتیب طبقات دره های باریک و آبراهه ها و طبقات شیب های پایینی با 37/33 و 63/5 درصد، بیشترین و کمترین مساحت را در منطقه دارند. علاوه بر این ناهمواری های دشت، شیب های باز، شیب های میانی، شیب های بالایی و یال های مرتفع به ترتیب 09/14، 3/10، 8/5 و 79/30 درصد از مساحت منطقه را در بر گرفته اند. دیگر نتایج نشان داد که با افزایش فاصله همسایه نقاط مرکزی، مساحت متعلق به لندفرم دره های باریک و آبراهه ها دارای بیشترین تغییرات بوده است، زیرا این لندفرم با 62/20 درصد (در فاصله50 متر) به 7/55 درصد (750 متر) رسیده است و در مقابل کمترین درصد تغییر مساحت متعلق به لندفرم زهکش های شیب میانی، دره های کم عمق بوده است، زیرا از 4/6 درصد (50 متر) به 01/1 درصد (750 متر) کاهش یافته است. نتایج تحلیل واریانس (ANOVA) یک طرفه سازندهای زمین شناسی و نقشه طبقه بندی ناهمواری های منطقه نشان داد که اثر سازند زمین شناسی بر روی ناهمواری های منطقه با احتمال 99 درصد معنی دار است و بیش از 60 درصد سازند های آهکی منطقه باعث تشکیل لندفرم های شیب میانی، شیب بالایی و یال ها و قله کوه های منطقه شده اند.