بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه ارزیابی ویژگی های شناختی علائم تصویری با کاربری علائم ترافیکی

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
نماد های تصویری ابزارهای مهمی هستند که به منظور انتقال پیام طراحی شده اند و می توانند اطلاعات زیادی را در یک نظر، به بیننده منتقل کنند. درک صحیح این علائم، زمانی که اطلاعات ایمنی را منتقل می کنند از اهمیت بالایی برخوردار است. علائم و نمادها دارای ویژگی هایی هستند که بر میزان درک پذیری و کاربرد پذیری آنها موثر است. مک دوگال و همکاران در سال 1996 پنج ویژگی شناختی مهم علائم شامل: واقعی بودن، پیچیدگی، معناداری، آشنایی و فاصله معنایی، معرفی کردند. این مطالعه با هدف ارزیابی روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه مک دوگال برای ارزیابی ویژگی های شناختی علائم ترافیکی انجام شده است.
نسخه اصلی پرسشنامه با استفاده از روش استاندارد Backward-Forward از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه گردید. روایی صوری پرسشنامه با توجه به نظرات 8 نفر متخصص در زمینه ارگونومی، ارگونومی شناختی، طراحی و آمار تعیین شد. سپس نسبت و شاخص روایی محتوایی همچنین متوسط شاخص روایی محتوای پرسشنامه محاسبه گردید. 25 علامت به منظور بررسی در این مطالعه انتخاب شد. پرسشنامه در بین 80 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران توزیع گردید. شرکت کنندگان هر علامت را از نظر پنج ویژگی: واقعی بودن، پیچیدگی، معناداری، آشنایی و فاصله معنایی، به طور ذهنی از 0 تا 100 رتبه بندی کردند. تعیین پایایی پرسشنامه و سازگاری درونی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد همچنین از روش آزمون - باز آزمون و محاسبه شاخص همبستگی درون خوشه ایبه منظور سنجش ثبات در پایایی پرسشنامه استفاده شد.
یافته ها
تمام پرسش های پرسشنامه ویژگی های شناختی دارای نمره نسبت روایی محتوای بالاتر از حد پذیرش بودند و به طور کامل پذیرفته شدند. شاخص روایی محتوایی پرسشنامه برای تمامی پرسش ها بالاتر از نمره مورد قبول 79/0 بود. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه معادل 922/0 و شاخص همبستگی درون خوشه ای(ICC) برابر 995/0 بدست آمد.
نتیجه گیری
این مطالعه نشان داد که نسخه فارسی پرسشنامه ویژگی های شناختی علائم تصویری، ابزاری قابل اعتماد برای ارزیابی ویژگی های شناختی است که دارای روایی و پایایی بالایی بوده و می توان از این نسخه در پژوهش های آتی در حوزه ارزیابی ویژگی های شناختی علائم ترافیکی و سایر علائم تصویری مانند علائم ایمنی استفاده نمود.
زبان:
فارسی
صفحات:
21 تا 30
لینک کوتاه:
magiran.com/p1878260