بررسی رابطه بین رفتارهای سیاسی و ساختار سازمانی با اثربخشی سازمانی (مورد مطالعه یک دانشگاه غیرانتفاعی سراسری ایران)

دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی با ساختاری پیچیده به عنوان بخش مهمی در ارائه خدمات و تسهیلات مناسب به قشر جوان هر کشور هستند. با توجه به استراتژی های دانشگاه ها، در طول زمان برنامه ها و خدمات جدیدی به ردیف برنامه های موجود آن اضافه میگردد که باعث تغییر در ساختار سازمانی آنها میشود. هدف کلی این مقاله یافتن پاسخ به این پرسش است که آیا رابطهای بین ساختار سازمانی در دانشگاه و اثربخشی آنها وجود دارد و به عبارتی دیگر آیا رفتارهای سیاسی باعث ایجاد تغییر در ساختار سازمانی و اثربخشی سازمانی میشود؟ در این تحقیق از سه پرسشنامه استاندارد ساختار سازمانی از مدل رابینز، اثربخشی سازمانی براساس رویکرد چهارگانه نظام اجتماعی پارسونز (AGIL) و رفتار سیاسی براساس نظریه ای جی دوبرین استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه معاونین اداری و مالی دانشگاه مستقر در 5 استان، آذربایجان شرقی و غربی، اصفهان، یزد و سمنان به تعداد 105 نفر است. با توجه به محدود بودن حجم جامعه آماری، کل جامعه آماری به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده های استخراج شده ابتدا نرمال سازی و سپس از روش همبستگی اسپیرمن و تحلیل عاملی تائیدی بر پایه ی نر مافزارهای SPSS و لیزرل مدلسازی و تائید شد. براساس نتایج مدل معادلات ساختاری، متغیرهای ساختار سازمانی و رفتارهای سیاسی سازمانی به طور مستقیم با اثربخشی سازمانی رابطه دارد. ساختار سازمانی منعطف تر باعث می شود سازمان اثربخشتر شود در صورتی که با افزایش رفتارهای سیاسی در سازمان، علاوه بر اینکه ساختار را تحت تاثیر قرار داده و آن را سختتر میکند باعث کاهش اثربخشی سازمانی نیز میگردد.