تاثیر گرد و غبار در شرایط بر برخی ویژگی های بیوشیمیایی بلوط ایرانی .Quercus brantii Lindl

پدیده ی گرد و غبار یکی از مهم ترین خطرات طبیعی در جهان امروز است که مناطق غرب و جنوب ایران از این آن متاثر می شود. این پدیده همانند دیگر پدیده های طبیعی آسیب رسان، می تواند اثرات زیانباری بر گیاهان داشته باشد. این تحقیق به بررسی تاثیر گرد و غبار در شرایط شبیه سازی شده بر ویژگی های بیوشیمیایی از جمله رنگدانه های کلروفیل، کربوهیدرات و پرولین در گونه ی بلوط ایرانی (. LindlQuercus brantii) پرداخته است. در ابتدا، 30 اصله نهال دو ساله از نهالستان منابع طبیعی انتخاب شد. سپس گرد و غبار آماده شده از بیابان های جنوب ایلام که هم مرز با عراق است طی سه مرحله ی زمانی متفاوت در اتاقک شبیه ساز بر نهال ها خاک دهی شد. علاوه بر این، 10 اصله نهال مشابه نیز درون اتاقک شاهد قرار گرفت، بدون آنکه اعمال گرد و غبار در آن انجام شود. پس از هر مرحله خاک دهی، برای اجرای آزمایش های فیزیولوژی از برگ های قسمت میانی تاج نهال های شاهد و تیمارشده به صورت تصادفی نمونه برداری صورت گرفت و نمونه های حاصل شده به آزمایشگاه منتقل شد. نتایج نشان داد با افزایش خاک دهی، مقدار رنگدانه های کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید به صورت معنی داری کاهش و مقدار کربوهیدرات افزایش یافته است. همچنین با افزایش غلظت گرد و غبار، تغییرات بیشتر ظاهر می شود. حال آنکه در مقدار پرولین تغییری ایجاد نشد که این امر به مدت اعمال خاک دهی و شدت تنش آن بستگی داشته است. لذا می توان گفت یکی از عوامل زوال بلوط در زاگرس، پدیده ی گرد و غبار است. برای جلوگیری از زوال بلوط باید در زمینه ی انتخاب گونه ی مقاوم برای کاشت و کنترل کانون های آلودگی، تصمیمات بهتر و موثرتری اتخاذ شود.