فناوری نانو: راهبرد ایران در تکاپوی توسعه پایدار و چالش های پیش رو

ملل متحد در تحلیل روشنی از تداوم فقر جهانی، روند فزاینده مرگ و میر کودکان، تهدید سلامت زنان و ناپایداری محیط زیست بشر به مثابه تهدید علیه صلح پایدار جهانی، مصمم به تدوین آرمان های توسعه پایدار شدند. در پی این اجماع جهانی، دولت ها رویکردهای مختلفی برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار در پیش گرفته اند. ایران به عنوان عضوی از ملل متحد در تکاپوی رسیدن به اهداف توسعه پایدار تمرکز جدی بر بهره مندی از علم و فناوری داشته است. فناوری نانو در زمره این فناوری ها است که با ظهورش، انقلابی عظیم در دانش بشری ایجاد نمود. هم اینک ایران در مسیر توسعه پایدار قدم برمی دارد و علی رغم پیشرفت های خوبی که داشته است تا رسیدن به توسعه پایدار فاصله دارد. فناوری نانو، راهبردی است که می تواند تاثیر اساسی در حوزه هایی همچون انرژی، محیط زیست، پزشکی و سلامت و رشد اقتصادی ایران داشته باشد. با این حال، نبود قوانین حقوقی منسجم در ایجاد تعادل میان مزایا و ریسک های احتمالی فناوری نانو، چالشی در بهره مندی از ظرفیت های این فناوری در راستای توسعه پایدار ایجاد نموده است. بر این اساس، در این نوشته با تمرکز بر ظرفیت های فناوری نانو در رسیدن به اهداف توسعه پایدار در ایران، چالش حقوقی موجود در این زمینه مورد بررسی قرار می گیرد.