بررسی ویژگی های خشکسالی استان های شمال غربی کشور با کاربرد نمایه دهک ها

بررسی رخداد خشکسالی به عنوان حادثه ای محیطی از جایگاه ویژه ای در مدیریت منابع طبیعی و نیز برنامه ریزی های مرتبط با مدیریت منابع آبی برخوردار است. در این تحقیق، اقدام به بررسی ویژگی های خشکسالی در ایستگاه های منتخب سینوپتیکی اردبیل، خوی، ارومیه، تبریز، زنجان، سنندج و سقز در شمال غربی کشور با کاربرد نمایه دهک ها شد. ابتدا، پس از بازسازی نواقص آماری ماهانه ایستگاه ها در دوره 38 ساله آماری 2014-1977، سری زمانی بارندگی هر یک از ایستگاه ها با کاربرد روش تبدیل باکس-کاکس نرمال سازی شد. سپس، اقدام به محاسبه نمایه دهک ها در مقیاس های زمانی مختلف ماهانه، فصلی و سالانه مبتنی بر داده های ماهانه ی بارش نرمال شده ایستگاه ها، در دوره آماری 2014-1977 در محیط نرم افزاری MATLAB و DIP شد. سپس، اقدام به محاسبه ویژگی های خشکسالی (شدت، مدت و فراوانی) در هر یک از ایستگاه های منتخب سینوپتیک شد. همچنین، در این تحقیق، به منظور آگاهی از روند تغییرات بارش در دوره آماری 38 ساله مورد مطالعه (2014-1977) ، اقدام به تعیین روند تغییرات بارش ایستگاه های منتخب در مقیاس های زمانی مختلف در دوره آماری 19 ساله نخست (1995-1977) و مقایسه با روند تغییرات بارش در دوره 38 ساله آماری با کاربرد آزمون روند من-کندال و نیز تعیین تغییرات مقادیر متوسط بارش در دو دوره متوالی 19 ساله آماری (1995-1977 و 2014-1996) شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهنده کاهش بارش متوسط سالانه کلیه ایستگاه ها در دوره دوم نسبت به دوره مبنا است. همچنین، نتایج نشان دهنده رخداد خشکسالی های با شدت، مدت و فراوانی مختلف در ایستگاه های منتخب سینوپتیکی شمال غربی کشور است. همچنین، نتایج نشان دهنده روند نزولی تغییرات بارش در ایستگاه های سینوپتیک سقز و سنندج در مقیاس زمانی سالانه است. این در حالی است که ایستگاه های فاقد روند سقز و زنجان در دوره آماری 1995-1977، دارای روندهای نزولی و صعودی در برخی از مقیاس های زمانی در دوره آماری 2014-1977 شده اند.