بررسی اثر عملیات مدیریتی بر زمان رویش خربزه وحشی (Cucumis melo L. var. agrestis Naud.) در سویا (Glycine max)

خربزه وحشی علف هرزی یکساله و مهاجم از خانواده کدوئیان می باشد. این علف هرز با رشد رونده و سریع خود باعث کاهش رشد و عملکرد گیاهان زراعی همچون سویا می شود. لذا برای ارزیابی عملیات مختلف مدیریتی به منظور پیش بینی الگوی رویش خربزه وحشی، آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در شرکت دشت ناز ساری در سال های 1395 و 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی، دو سیستم خاک ورزی رایج و بدون خاک ورزی، سه مقدار بذرپاشی سویا (200، 300 و 400 هزار بذر در هکتار سویا) و پنج دز مختلف علف کش ایمازاتاپیر (صفر، 50، 75، 100 و 125 گرم ماده موثره در هکتار) بودند. ملاحظات آماری عملکرد مدل نشان دادند که مدل زمان دمایی خاک (STT) پیش بینی کننده خوبی از رویش خربزه وحشی با دامنه ای از مقادیر R2adj بین 92/0 تا 99/0 و RMSE بین 59/2 تا 69/12 بود. زمان رویش خربزه وحشی به وسیله عملیات مدیریتی همچون سیستم های خاک ورزی، مقادیر بذرپاشی سویا و دزهای ایمازاتاپیر تحت تاثیر قرار گرفت. سیستم خاک ورزی رایج در ترکیب با تراکم 400 هزار بذر در هکتار و دز ایمازاتاپیر 125 گرم ماده موثره در هکتار منجر به پایین ترین نرخ رویش خربزه وحشی و بالاترین T50 شدند، لذا فاز تاخیری طولانی تری از رویش خربزه وحشی در بخش اولیه فصل رشد ایجاد شد. این امر زمان بیشتری برای سویا فراهم کرد تا بهتر استقرار یابد و توانایی رقابتی خود را بهبود دهد و همین امر موجب بالاترین عملکرد سویا در واحد سطح در پایان فصل رشد در تیمارهای مزبور گردید. مطالعه حاضر اطلاعات ارزشمندی بر روی پیش بینی زمان رویش خربزه وحشی به منظور تکامل راهبردهای مدیریتی موثر برای این گونه فراهم می کند.