مسئولیت پزشک در نظام حقوقی ایران با نگاه به مبانی قانون مجازات اسلامی 1392

معالجه های که توسط پزشک انجام می شود، از دو جنبه کیفری و مدنی بررسی می گردد. این اعمال طبی و جراحی، در صورت وجود شرایط مقرر در ماده 158 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 جرم نخواهد بود. از لحاظ مسئولیت مدنی علی رغم این مطلب که یکی از مباحث مهم مسئولیت های مدنی، مسئولیت پزشکان است، در قانون مدنی و قانون مسئولیت مدنی حکمی خاص در این مورد وجود ندارد و این قوانین نسبت به آن ساکتند، ولی در قانون مجازات اسلامی در مبحث موجبات ضمان به طور خاص، موادی به این موضوع اختصاص یافته است. در قانون مجازات اسلامی 1392 در مواد 497-495 مسئولیت پزشک از مصادیق مسئولیت مبتنی بر تقصیر شناخته شده است که بسیار اهمیت دارد؛ زیرا در قانون مجازات اسلامی 1370 مسئولیت پزشک از مصادیق مسئولیت محض (مطلق) محسوب می گردید. بنابراین قانون گذار در قانون مجازات اسلامی 1392 از مبنای سابق خود که مبتنی بر نظر مشهور فقهی بوده، عدول نموده و در اقدامی ستایش آمیز نظر غیرمشهور فقهی را پذیرفت. در این نوشتار مسئولیت مدنی و کیفری پزشک در نظام حقوقی ایران با نگاه و توجه به قانون جدید مجازات اسلامی بررسی می شود.