تاثیر باکتری های محرک رشد و کاربرد کلرید سدیم بر رشد رویشی گندم و برخی از شاخص های زیستی خاک

تاثیر باکتری های محرک رشد گیاه بر افزایش عملکرد گندم اثبات شده است؛ با وجود این، تاثیر این باکتری ها بر کیفیت زیستی خاک به ویژه در شرایط وجود تنش در خاک از جمله تنش شوری، کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. لذا هدف از این تحقیق بررسی تاثیر این باکتری ها بر بهبود شاخص های زیستی خاک زیر کشت گندم و تحت شرایط تنش شوری بود. به منظور بررسی تاثیر باکتری های محرک رشد گیاه بر برخی شاخص های زیستی خاک و پارامترهای رشد گندم رقم گاسپارد در شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل شوری در چهار سطح: شاهد، 6، 8 و 10 (دسی زیمنس بر متر) و مایه زنی باکتری در سه سطح (مایه زنی بذر با سودوموناس فلورسنس، مایه زنی بذر با سودوموناس پوتیدا و بدون مایه زنی) بود. پس از پایان آزمایش (سه ماه)، پارامترهای عملکرد گیاه از قبیل حجم ریشه، ارتفاع گیاه، وزن خشک و وزن تر ریشه و ساقه گیاه اندازه گیری شد. همچنین شاخص های زیستی خاک ازجمله کربن زیتوده میکروبی و نیز تنفس پایه و تنفس برانگیخته اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری شاخص های زیستی خاک و پارامترهای رشد گیاه مورد مطالعه در این پژوهش کاهش یافت؛ اما کاربرد باکتری ها باعث افزایش پارامترهای رشد گیاه شدند. مایه زنی بذر با سودوموناس فلورسنس و سودوموناس پوتیدا به ترتیب موجب افزایش 83% و 25% در حجم ریشه، 38% و 7% در وزن خشک ریشه، 52% و 50% در وزن تر ریشه نسبت به شرایط بدون مایه زنی در شوری 6 دسی زیمنس بر متر گردید. همچنین بیشترین کربن زیتوده میکروبی (1997 میلی گرم کربن میکروبی بر کیلوگرم خاک) در شرایط مایه زنی با باکتری سودوموناس پوتیدا در شوری 6 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. مایه زنی با باکتری سودوموناس فلورسنس در شرایط بدون شوری توانست کربن زیتوده میکروبی خاک را از 987 به 1765 میلی گرم کربن میکروبی بر کیلوگرم خاک برساند. درتمام سطوح شوری، مایه زنی با هر دو باکتری موجب افزایش معنی دار تنفس پایه و برانگیخته نسبت به شرایط بدون مایه زنی شد. می توان نتیجه گرفت که حضور باکتری های محرک رشد گیاه، نه تنها پارامترهای رشد و عملکرد گندم را در شرایط تنش شوری افزایش می دهد، بلکه این باکتری ها شاخص های زیستی خاک از قبیل کربن زیتوده میکروبی، تنفس پایه و تنفس برانگیخته خاک را نیز بهبود بخشیده و از این طریق به طور غیر مستقیم شرایط رشد گیاه را بهبود داده و موجب افزایش عملکرد گیاه می شوند.