تحلیل کنش گفتار تعارفات در فارسی، انگلیسی و فرانسه از منظر اجتماعی فرهنگی

هدف اصلی مقاله پیش رو، واکاوی کنش گفتار تعارفات در فارسی، انگلیسی و فرانسه از منظر اجتماعی فرهنگی است تا به تنویر دیدگاه ها نسبت به آئین های قراردادی جهان شمول فرهنگی و زبان شناختی در فارسی، انگلیسی و فرانسه بپردازد و در پی ایجاد ارتباط بین کاربردشناسی اجتماعی زبان و ترجمه باشد. بدین منظور، 87 اصطلاح مربوط به کنش گفتار تعارفات در سه زبان فارسی، انگلیسی و فرانسه که به ترتیب شامل تعارفات مربوط به احوال پرسی (18 اصطلاح) و تعارفات مربوط به مراودات اجتماعی (69 اصطلاح) بودند، مورد مطالعه قرارگرفت و با روش تحلیل گفتار به واکاوی و بررسی آن ها از منظر اجتماعی و فرهنگی پرداخته شد. نتایج نشان داد که در فارسی، برخلاف انگلیسی و فرانسه، شرط ادب گوینده اغلب بر نفی یا رد تعارف طرف مقابل قرار می گیرد. به علاوه، گویشوران فارسی در گفتار خود متواضع تر، غیرصریح تر، ای هام آمیزتر، مبهم تر و پرگوتر از گویشوران انگلیسی و فرانسوی اند، به طوری که اغلب بر طبق عادات فرهنگی و اجتماعی خود جواب تعارفات را تا حدودی مبهم باقی گذاشته و از بیان گزاره های مستقیم و قطعی اجتناب می کنند. از سوی دیگر، تعارفات به عنوان بخشی از هنجارهای اجتماعی فرهنگی فرانسه، برخلاف فارسی، فلسفی و طولانی نبوده و در عین حال به صراحت و اختصار تعارفات انگلیسی نیستند و در بسیاری موارد به کارگیری کلام تعارف آمیز در فرانسه در مقایسه با انگلیسی رسمی تر به نظر می رسد و در مجموع نامحتمل نیست که چنین تفاوت های فرهنگی باعث نوعی برگردان منفی در هر یک از این زبان ها گردد. یافته های این مقاله اطلاعات مفیدی را در خصوص مشکلات تلاقی فرهنگی در هنگام ترجمه گفتار تعارف آمیز فراهم آورده و از ارزش خاصی برای علاقه مندان در زمینه ترجمه و حوزه های کاربردشناسی زبان برخوردار است.