تاثیر دیاتومیت و زمان خوابانیدن بر توزیع شکل های شیمیایی سرب در خاک های آهکی آلوده

حضور فلزات سنگین در آب و خاک به دلیل داشتن اثرات سمی برای موجودات زنده تبدیل به یک معضل جدی برای محیط زیست شده است. تثبیت فلزات سنگین در احیاء خاک های آلوده به فلزات سنگین یکی از روش های کم هزینه و سریع می باشد. به منظور بررسی تاثیر دیاتومیت بر توزیع شکل های شیمیایی سرب در خاک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه سطح دیاتومیت (0، 2 و 5 درصد وزنی) و چهار زمان خوابانیدن (1، 2، 4 و 8 هفته) در دو خاک آلوده و در سه تکرار انجام شد. توزیع عناصر در زمان های مذکور با روش عصاره گیری متوالی تعیین و برای ارزیابی وضعیت تحرک پذیری سرب در خاک های موردمطالعه، از شاخص توزیع کاهش یافته (IR) و شاخص تحرک (MF) استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد، کاربرد دیاتومیت موجب کاهش معنی دار (P ≤ 0.01) سرب در بخش های تبادلی و کربناتی و افزایش معنی دار آن در بخش های متصل به اکسیدهای آهن و منگنز، آلی و باقیمانده نسبت به خاک شاهد شده است. با افزایش سطوح دیاتومیت افزوده شده به خاک و زمان انکوباسیون، مقدار IR و pH افزایش، اما مقدار MF و بخش قابل عصاره گیر با DTPA سرب کاهش نشان داد که بیانگر کاهش تحرک سرب با افزایش سطح دیاتومیت و زمان خوابانیدن است. کاهش تحرک سرب در خاک لوم رسی نسبت به خاک لوم شنی احتمالا به دلیل محتوای بیشتر رس و محتوای کمتر کربنات کلسیم معادل بود. به طور کلی می توان بیان کرد که افزودن دیاتومیت به خاک آلوده به ویژه در سطوح بالاتر (5 درصد)، منجر به کاهش زیست فراهمی و تحرک سرب در خاک می شود.