رتبه بندی راهبردهای بیابانزدایی دشت اردکان - خضرآباد با استفاده از روش آنتروپی شانون و مدل ارسته

بیابان زایی یک از بزرگ ترین چالش های زیست محیطی زمان ما به شمار می رود. این پدیده مسئله ای جهانی است و پیامدهای جدی آن بر تنوع زیستی، ایمنی محیط زیست، ریشه کنی فقر، ثبات اجتماعی- اقتصادی و توسعه ی پایدار در سراسر جهان تاثیرگذار است. علی رغم اثرات جدی زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی این پدیده، کوشش های اندکی در زمینه ی ارائه ی راهبردهای بهینه کنترل و کاهش آن صورت گرفته است؛ بنابراین، مقاله ی حاضر با هدف ارائه ی راهبردهای بهینه ی بیابان زدایی به صورت نظام مند و در قالب یک مدل تصمیم گیری گروهی انجام شد. به این منظور در ابتدا در چارچوب روش تصمیم گیری چند شاخصه و با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون، ارجحیت شاخص ها برآورد شد. سپس با ایجاد ساختار رجحانی و رتبه بندی معیارها و راهبردها با کاربرد روش میانگین رتبه های بس سون، به رتبه بندی فواصل و تعیین اولویت راهبردها با استفاده از مدل ارسته پرداخته شد. نتایج حاصل نشان داد که معیارهای «ابزارهای علمی و تکنولوژیکی» (C5) و «تناسب و سازگاری با محیط زیست» (C7) به ترتیب با ضریب اهمیت 2628/0 و 2587/0، در بالاترین درجه ی اهمیت قرار دارد و از میان راهبردها، راهبرد توسعه و احیای پوشش گیاهی (23A) با رتبه ی کلی R(m)=46/5 مهم ترین راهبرد در فرایند بیابان زدایی منطقه ی مطالعاتی است و راهبردهای جلوگیری از تبدیل و تغییر نامناسب کاربری اراضی (18A) با رتبه ی کلی R(m)=53/5 و کنترل چرای دام (20A) با رتبه ی کلی R(m)=69 به ترتیب در اولویت های بعدی قرار می گیرد؛ از این رو، پیشنهاد شد که در طرح های کنترل و کاهش اثرات بیابان زایی و احیای اراضی تخریب یافته، نتایج و رتبه بندی به دست آمده قابل توجه قرار گیرد.