اثر روش های مختلف خشک کردن بر برخی ویژگی های بیوشیمیایی گل گاوزبان ایرانی

گل گاوزبان ایرانی(Echiumamoenum Fisch. &Mey)از گیاهان دارویی اندمیک ایران و متعلق به خانواده براژیناسه است که گلبرگ های بنفش آن از زمان های گذشته در طب سنتی مورد استفاده قرار می گرفته است. خشک کردن از مهم ترین فرآیندهای پس از برداشت گیاهان دارویی است که می تواند بر ویژگی های کیفی آن ها موثر باشد.  این پژوهش در سال 1394 در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) انجام شد. روش های مختلف خشک کردن شامل خشک کردن در سایه، آفتاب و استفاده از دماهای مختلف آون (45، 65 و 85 درجه سانتی گراد) و توان های مختلف میکروویو (200، 300 و 400 وات) بودند. مدت زمان خشک شدن گلبرگ های گل گاوزبان ایرانی، کلروفیل کل، میزان کارتنوئیدها، آنتوسیانین کل و فلاونوئیدهای نمونه های مورد ارزیابی از مهم ترین صفات اندازه گیری شده بودند. نتایج نشان داد روش های مختلف خشک کردن تاثیر معنی داری بر زمان خشک شدن، میزان کلروفیل کل، محتوای کارتنوییدها، فلاونوئیدها و آنتوسیانین کل دارد. بیشترین و کم ترین زمان خشک شدن به ترتیب در روش های سایه خشک و توان 400 وات مایکروویو مشاهده شد. میزان آنتوسیانین کل با افزایش دمای آون و توان مایکروویو کاهش یافت. همچنین بیشترین مقادیر کلروفیل کل و کارتنوئید در روش سایه- خشک اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج این پژوهش، جهت خشک کردن گلبرگ های گاوزبان ایرانی، روش سایه- خشک به دلیل حفظ ویژگی های کیفی آن پیشنهاد می شود.