ارزیابی تحمل خشکی در ارقام و جمعیت لاین های نوترکیب برنج (Oryza sativa)

این جستار به مطالعه سازگاری لاین های برنج به تنش خشکی و شناسایی لاین های متحمل و حساس می پردازد که با آزمایش بر روی 150 لاین خالص در جمعیت لاین های نوترکیب (RIL) حاصل از تلاقی ارقام غریب و سپیدرود تلاش کرده نتایج آن را با طرح آگمنت بر مبنای طرح پایه بلوک های کامل تصادفی (RCBD) با شش رقم شاهد در چهار تکرار در سال زراعی 1393-1392نشان دهد. بر اساس ضرایب همبستگی در هر دو محیط تنش و بدون تنش، شاخص های میانگین هندسی (GMP)، تحمل به تنش (STI)، میانگین هارمونیک (HM) و میانگین بهره وری (MP) بهترین شاخص ها برای گزینش ارقام و لاین های پرمحصول هستند. نتایج PCA نشان می دهد که دو مولفه اول، 98% از تغییرات کل را توجیه می کند. تجزیه خوشه ای، پنج خوشه مجزا را نشان می دهد. در مجموع بر اساس نتایج حاصل از نمودار پراکنش سه بعدی و تجزیه خوشه ایارقام و لاین های علی کاظمی، غریب، هاشمی، طارم محلی، 1، 3، 7، 14، 22، 26، 27، 40، 49، 64، 65، 67، 68، 75، 98، 99، 120، 124، 126، 127، 133، 134، 138، 139، 141، 146، 147، 153، 157، 159، 162 و 163 به عنوان ارقام و لاین های دارای عملکرد برتر و متحمل به تنش خشکی تحت شرایط تنش تعیین شده اند که می تواند در برنامه های اصلاحی استفاده شوند.