روش شناسی نظام فکری دکتر حسن حنفی

حسن حنفی از اندیشمندان مصری است که در حوزه های فلسفه، دین، مدرنیته ، فرهنگ و سیاست نظریه پردازی نموده است. اندیشه های وی در جهان اسلام بازتاب های وسیعی داشته و از این جهت در خور توجه می باشد. به منظور ارزیابی نظام فکری وی از روش شناسی بنیادین سود جسته ایم. روش شناسی بنیادین، نگاهی نو به نظریه ها و اندیشه ها است تا بتوان درباره ی اندیشه یا نظریه ای داوری منطقی کرد. بدین منظور ابتدا زمینه های غیر معرفتی شکل گیری نظریه بررسی می شود و سپس عوامل معرفتی که مشتمل بر مبانی انسان شناسی، هستی شناسی و معرفت شناسی است، مورد کنکاش قرار می گیرد. حنفی از افرادی چون سید قطب و ادموند هوسرل، فیلسوف آلمانی، تاثیر پذیرفته است. وی به واسطه ادغام فایده گرایی با عمل گرایی در ذیل پدیدارشناسی تلاش دارد تا میراث اسلامی را مورد بازخوانی قرار دهد. حنفی به لحاظ عوامل غیرمعرفتی نیز شدیدا از فضای مصر الهام گرفته است. در این سپهر اندیشه ای، مفاهیمی چون میراث و تجدد در مرکز بحث وی قرار دارند. او برای فائق آمدن بر بحران موجود در جامعه عرب، راهبرد هوسرل را درپیش می گیرد و با پس زدن تفکرهای بنیادگرایان و روشنفکران، واقعیت حاضر را براساس ایده پدیدارشناسی بازسازی می نماید.