بررسی اتنوبوتانی گیاهان دارویی و معرفی برخی گونه های سمی شهرستان اردستان (استان اصفهان)

استفاده از دانش مردم بومی در استفاده از گیاهان می تواند اطلاعات ارزشمندی درزمینه تغذیه، درمان و تولید داروهای مورد استفاده در طب مدرن فراهم سازد. تحقیق حاضر برای نخستین بار به بررسی میزان شناخت مردم اردستان نسبت به گیاهان دارویی و معرفی برخی گیاهان سمی منطقه پرداخته است. جهت کسب اطلاعاتی نظیر نوع اندام مصرفی، خواص و طریقه مصرف گیاهان دارویی منطقه، نمونه های گیاهی جمع آوری شده پس از شناسایی، به مردم بومی عرضه و اطلاعات حاصل در قالب پرسشنامه جمع آوری شد. همچنین برخی گیاهان سمی منطقه با استفاده از منابع معتبر معرفی شد. در این تحقیق، 120 گونه اعم از گونه های دارویی و سمی معرفی شد که 106 گونه متعلق به 41 تیره و 98 جنس از کاربرد دارویی برخوردار بودند. از این میان تیره های Asteraceae با 17 جنس و 17 گونه و Apiaceae با 9 جنس و 10 گونه از اهمیت بیشتری برخوردار بودند. همچنین مشخص شد که 25 گونه از 120 گونه گیاهی معرفی شده خاصیت سمی دارند که از این میان 11 گونه در دوزهای پایین دارای مصارف دارویی هم هستند. نتایج حاصل نشان داد که بیشترین بخش های مورد استفاده از گیاهان دارویی در منطقه اردستان شامل اندام های هوایی و به صورت جوشانده می باشد. همچنین بیشترین کاربرد گیاهان دارویی در این منطقه به عنوان ضددرد، رفع اختلالات گوارشی و اختلالات متابولیسمی نظیر دیابت و چربی خون است. وجود 106 گونه گیاه دارویی در شهرستان اردستان نشان دهنده غنای این منطقه از نظر گیاهان دارویی و دانش نسبتا بالای مردم منطقه نسبت به مصارف دارویی این گیاهان می باشد.