بهینه سازی تولید تبایین از ریشه های نابجای خشخاش کبیر (Papaver bracteatum Lindle.) با تغییر حجم هوادهی و دمای بیوراکتور

امروزه بهینه سازی شرایط کشت در بیوراکتورها به عنوان یک راهکار مهم برای تولید متابولیت‏های ثانویه از جمله تبائین بسیار مورد توجه است. تبائین، آلکالوئید غالب در گیاه خشخاش ایرانی است که به عنوان ماده اولیه جهت سنتز ترکیبات ضد درد مورد استفاده قرار می گیرد. بهینه‎سازی شرایط کشت ریشه نابجا خشخاش کبیر در بیوراکتور در راستای افزایش تولید تبایین. در این آزمایش، ریشه‏های نابجا از ریزنمونه ساقه گیاه به ‏دست آمده و سپس در بیوراکتور ستونی حباب‎دار کشت شدند. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. فاکتور دمای بیوراکتور در 4 سطح شامل 14، 20، 26 و 32 درجه سانتی‏گراد و همچنین حجم هوادهی بیوراکتور در 4 سطح (05/0، 1/0، 2/0 و vvm 4/0) اعمال شدند. نتایج نشان داد که دما و حجم هوادهی بیوراکتور تاثیر معنی داری بر وزن خشک ریشه و میزان تبایین آن داشتند. بیشترین وزن خشک ریشه نابجا در هوادهی vvm 2/0 و در دمای 26 درجه سانتی‎گراد به دست آمد. بیشترین میزان تبایین ریشه نابجا در حجم هوادهی vvm 2/0 و در دمای 26 درجه سانتی‎گراد حاصل شد.  حجم هوادهی و دما دو فاکتور مهم در تولید انبوه زیست توده و تبایین از ریشه نابجا خشخاش کبیر در بیوراکتور می باشد.