بررسی عوامل موثر در ترک موفق سوءمصرف مواد مخدر با رویکرد گراندد تئوری

یکی از دغدغه های متخصصان حوزه ترک سوءمصرف مواد، ماندگاری در ترک است. این مطالعه باهدف تعیین عوامل موثر در ترک موفق، انجام شد. پژوهش حاضر به روش کیفی، گراندد تئوری در سال 1395 در شهر زنجان انجام شد. 15 نفر با سابقه سوءمصرف مواد که حداقل 4 سال از زمان ترک آنان سپری شده بود، با نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند؛ و مصاحبه نیمه ساختاریافته جهت گردآوری داده ها صورت گرفت. روش تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از تحلیل مقایسه ای مداوم، به وسیله نسخه 10 نرم افزار Nvivo انجام شد.    با انجام کدگذاری باز، محوری و انتخابی، مقوله مرکزی این پژوهش، گام های معطوف به ترک موفق سوءمصرف مواد مخدر نامیده شد. شرایط زمینه ای شامل نگاه بدون سانسور به زندگی، امید برای بازگشت و آگاهی از مسیر بازگشت بود و شرایط علی شامل درماندگی انگیزاننده، منابع انگیزشی، ویژگی های شخصیتی و انتخاب روش کارآمد ترک بود. شرایط میانجی مقوله های دین و مذهب، منابع یاریگری و تغییر نگرش بود. استراتژی ها شامل مکانیسم های خود افشایی، تمسک به خداوند، دوری جستن از محیط های مساعد مصرف، یادآوری دوران سخت اعتیاد و شبکه سازی اجتماعی بود؛ از سوی دیگر بازیابی مسئولیت های گذشته، درک لذت های جدید زندگی، شکل گیری و رشد ویژگی های کارآمد شخصی پیامدهای ترک موفق عنوان شد. ترک موفق پدیده ای دفعی نیست، نیازمند شکلگیری برخی شرایط و انجام برخی استراتژی ها است؛ که منجر به پیامدهایی محسوسی می گردد؛ که فرد را در ادامه مسیر ترک تقویت نموده و موجب ثبات در ترک می گردد.