ارزیابی ژئوشیمیایی وتوان هیدروکربن زایی سازندهای پابده و گورپی در میدان نفتی گچساران، با استفاده از روش های پیرولیز راک اول و پتروگرافی مواد آلی

در این مطالعه، سازندهای پابده و گورپی به‌عنوان سنگ‌های منشا احتمالی در میدان نفتی گچساران مورد بررسی و مقایسه خصوصیات ژیوشیمایی آلی قرار گرفتند. در ابتدا به‌منظور ارزیابی آلودگی نفتی نمونه‌های مورد مطالعه، از ترسیم نمودار S1 در مقابل  TOCاستفاده شد. این نمودار عدم‌آلودگی نفتی تمام نمونه‌های هر دو سازند پابده و گورپی و به‌عبارتی برجا بودن هیدروکربور موجود در این سازندها را نشان می‌دهد. ترسیم نمودار S2در مقابل TOC، وTOC در مقابل پتانسیل ژنتیکی (PP=S1+S2) حاکی از قرارگیری سازند پابده در طیف وسیعی از پتانسیل تولید هیدروکربور از ضعیف(Poor)تا خوب (good)و قرارگیری سازند گورپی در محدوده ضعیف (Poor)تا مناسب  (Fair)می‌باشد. همچنین این نمودارها به‌وضوح نشان می‌دهند که سازند پابده نسبت به سازند گورپی از پتانسیل هیدروکربورزایی بالاتری برخوردار است. نمودار‌های شاخص هیدروژن (HI)در مقابل شاخص اکسیژن(OI)،HIدر مقابل T maxوTOC در برابرS2 حاکی از طیف وسیعی از انواع مختلف کروژن، از نوعII، مخلوطII وIII، نوعIII و حتی نوعIV (یک نمونه) برای سازند پابده می‌باشد که گویای نهشته شدن سازند پابده در شرایط بسیار متغیری از محیط رسوبی و در پیشروی و پسروی‌های متعدد آب دریا می‌باشد. در مقابل، سازند گورپی حاوی کروژن های نوع مخلوطIIو IIIو نوعIII می‌باشد. همچنین، نمودارTOCدر برابرHI حاکی از نفت‌زا‌تر بودن سازند پابده نسبت به سازند گورپی است. نمودار T maxدر برابر شاخص تولید(PI) حاکی از این است که سازند پابده وارد پنجره نفت‌زایی نشده است؛ به‌عبارتی، به میزان بلوغ حرارتی موردنیاز برای تولید هیدروکربور نرسیده که مقادیر میانگین انعکاس ویترینایت آن را تایید می‌کند. در طرف مقابل، تعدادی از نمونه‌های سازند گورپی حاکی از ورود این سازند به اوایل زون پنجره نفتی و تولید هیدروکربور از این سازند می‌باشند که با توجه به قرارگیری سازند گورپی نسبت به سازند پابده در عمق بیشتر، بیشتر بودن بلوغ سازند گورپی نسبت به سازند پابده، طبیعی است.