چرخش مضمونی در تبیین روابط زن و مرد در خانواده: ظهور جامعه‏ شناسی صمیمیت

مطالعات علمی اولیه درباره زنان و مردان در خانواده عموما به مطالعه ساختار و کارکرد خانواده به‏مثابه نهادی اجتماعی و نقش‏های جنسیتی زنان و مردان در آن نهاد می‏پرداختند، اما در دهه های اخیر، جامعه‏شناسی خانواده دستخوش نوعی تحول مضمونی شده است: تغییر تمرکز از نهاد خانواده به روابط صمیمی زنان و مردان. این تحول فکری از دگرگونی های عمیق در زندگی خانوادگی معاصر و تحول نقش‏های زنان و مردان در خانواده ناشی می‏شود. جامعه‏شناسان و نظریه‏پردازان خانواده نظر به این دگرگونی ها، و لزوم اتخاذ شیوه هایی متناسب برای تحلیل پیچیدگی و تنوع شدید شکل‏های خانواده در دنیای معاصر، ناگزیر به بازتعریف سرشت موضوعی خود شده‏اند که این امر زمینه را برای ظهور حوزه جدید «جامعه‏شناسی صمیمیت» فراهم کرده است. تحول و چرخش مضمونی در جامعه‏شناسی خانواده و اتخاذ رویکردی نو به روابط صمیمی زنان و مردان می‏تواند واجد دلالت‏های پژوهشی و سیاسی گوناگونی باشد. مقاله حاضر با مرور و تحلیل تحولات نظری در جامعه‏شناسی خانواده می‏کوشد بروز نوعی تحول مفهومی یا به تعبیری، ظهور مفهوم صمیمیت را در این حوزه برجسته کند و وضعیت کنونی دانش خانواده را در چالش با تحولات معاصر با رویکرد تحلیل انتقادی تشریح و تبیین کند.