بررسی وضعیت نیترات در گوجه فرنگی و خیار توزیع شده در بازار استان البرز

  نیترات یکی از آلاینده های مهم است که عمدتا در اثر مصرف نامتعادل کود و زیاده روی در مصرف کودهای نیتروژنی در اندامهای گیاهی تجمع پیدا می کند. عمده نیترات در بدن ما از مصرف سبزیجات ناشی می شود. در ایران گوجه فرنگی و خیار از سبزیجات پر مصرف در سبد غذایی مردم می باشند. لذا بررسی میزان آلودگی نیترات در این محصولات و شناخت منابع آلایندگی و ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش نسبی آلودگی ضروری می باشد. در این مطالعه به مدت 16 ماه هر هفته دو مرتبه از بازار استان البرز به صورت تصادفی نمونه های گوجه فرنگی و خیار تهیه گردید. نمونه ها بعد از انتقال به آزمایشگاه با آب مقطر شستشو و درصد رطوبت و محتوای نیترات آنها به روش سمی میکرو کجلدال اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد محتوای نیترات در خیارهای عرضه شده در بازار استان البرز با میانگین 25/212 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر بالاتر از حد مجاز تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) (150 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر) و سازمان استاندارد ملی ایران (90 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر) می باشد. محدوده مقدار نیترات در نمونه های خیار بین 1221-8/15 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر بود و با توجه به شاخص سازمان بهداشت جهانی و سازمان ملی استاندارد ایران به ترتیب 76/58 و 74 درصد نمونه های خیار دارای نیترات بیشتر از حد مجاز بودند. نتایج این بررسی نشان داد که میانگین غلظت نیترات در نمونه های گوجه فرنگی 22/20 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر بود که از حد مجاز تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی (300 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر) و سازمان ملی استاندارد ایران (120 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر) کمتر بود. محدوده مقدار نیترات در نمونه های گوجه فرنگی بین 3/121-4/3 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر بود و با توجه شاخص سازمان ملی استاندارد ایران تنها در یک نمونه گوجه فرنگی مقدار نیترات بیشتر از حد مجاز بود. نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین غلظت نیترات در فصل پاییز ˂زمستان˂ بهار تابستان می باشد، همچنین در محصول خیار مقدار نیترات در بخش پوست بیشتر از دیگر بخش های خیار است.