بررسی و ارائه روابط منطقه ای شاخص های منحنی تداوم جریان، در مناطق نیمه خشک

منحنی تداوم جریان نشان دهنده رابطه فراوانی وقوع دبی است و به عنوان پیش نیاز، برای طرح های مدیریت منابع آب مورد نیاز است. در این پژوهش، با بررسی داده های دبی روزانه ایستگاه های آب سنجی، تعداد 47 ایستگاه با آمار مناسب و دوره مشترک آماری سال های 1355-1390 در منطقه نیمه خشک کشور انتخاب شد. با استفاده از نقشه توپوگرافی با مقیاس 1:50000 و تعیین موقعیت ایستگاه ها، محدوده مورد پژوهش مشخص و 11 پارامتر فیزیوگرافی موثر بر منحنی تداوم جریان شامل ارتفاع متوسط، مساحت حوضه، ضریب گراویلیوس، شیب حوضه و طول رودخانه اصلی و پارامتر های هیدرولوژیکی شامل بارش سالانه، شاخص جریان پایه، ضریب افت هیدروگراف جریان، شماره منحنی، نفوذپذیری و تعداد روز های بارانی، برای هر حوضه استخراج شد. سپس منحنی تداوم جریان با استفاده از داده های روزانه جریان، ترسیم و شاخص های آن استخراج شدند. سپس تجزیه عاملی انجام و عوامل مستقل تاثیر گذار بر منحنی تداوم جریان مشخص شد. سرانجام همگن بندی بر اساس عوامل مستقل موثر انجام و روابط رگرسیونی شاخص های منحنی در هر منطقه همگن استخراج شد. به منظور بررسی صحت و دقت مدل ها در مناطق همگن از روش های آزمون استقلال خطا ها، بررسی توزیع نرمال خطا ها و ایستگاه های شاهد استفاده شد.نتایج نشان داد که عوامل انتخاب شده برای تحلیل عاملی در منطقه اقلیمی نیمه خشک 75.875 درصد، واریانس داده ها را توضیح می دهند. شش پارامتر بارش، شماره منحنی، شیب، تعداد روز های بارانی، نفوذپذیری و مساحت موثرترین پارامتر ها شناخته شدند. نتایج بررسی دقت مدل ها با استفاده از ایستگاه های شاهد نشان داد که خطای نسبی روابط ارائه شده در منطقه همگن یک 0.17، منطقه دو 2.17، منطقه سه 1.53 و منطقه چهار 1.94 درصد می باشد. توزیع نرمال خطاها، ضریب تعیین بیشتر از 0.90 و ضریب دوربین واتسن بین 1.5 تا 2.5 و معیار کارایی نش-ساتکلیف نزدیک "یک" بیانگر قابلیت اعتماد به روابط رگرسیونی ارائه شده برای برآورد شاخص های منحنی تداوم جریان در حوضه های فاقد آمار در مناطق نیمه خشک کشور است.