اثر محلول‎پاشی و خاک کاربرد نانوذرات کیتوزان بر کلروفیل، فتوسنتز، عملکرد و اجزای عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تنش خشکی پس از گرده افشانی

به منظور بررسی اثر نانوذرات کیتوزان بر گیاه گندم تحت تنش خشکی آخر فصل، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در شرایط گلدانی در سال 1394 در دانشگاه تربیت مدرس مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل غلظت نانوذرات (0، 30، 60 و 90 میلی‎گرم در لیتر)، روش مصرف (محلول پاشی و خاک مصرف) و رژیم آبیاری (آبیاری کافی و قطع آبیاری 15 روز بعد از گرده افشانی) بودند. برای انجام آزمایش، پس از کاشت بذور، سوسپانسیون نانوذرات کیتوزان آماده شده در سه مرحله ی رشدی گیاه (پنجه دهی، ساقه دهی و سنبله دهی) به صورت خاک مصرف و محلول پاشی مصرف گردیدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی به طور معنی داری میزان کارتنوئید، کلروفیل a، b، کلروفیل کل، فتوسنتز، هدایت روزنه ای، تعرق، عملکرد دانه، وزن 1000 دانه و زیست توده را کاهش و غلظت CO2 زیر روزنه (Ci) را افزایش داد. در اکثر صفات اندازه گیری شده، تفاوت معنی داری بین دو روش مصرف نانوذرات بر میانگین صفات وجود نداشت. در هر دو رژیم آبیاری، مصرف نانوذرات به ویژه غلظت 60 و 90 میلی‎گرم در لیتر، موجب بهبود معنی دار اکثر صفات مورد مطالعه شد. در مجموع، کاربرد نانوذرات کیتوزان موجب کاهش اثرات مضر تنش خشکی در گیاه گندم و بهبود رشد این گیاه گردید.