کاربرد مدل IHACRESبرای ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر دبی حوضه آبریز تجن

تغییر اقلیم و گرمایش کره‏ی زمین یکی از مسایل مهم جهان در عصر کنونی می‏باشد و در حال گسترش به سرتاسر کره‏ی زمین است و آثار زیان بار آن بر منابع آبی بر کسی پوشیده نیست. ازاین رو پیش‏بینی تغییرات اقلیمی یک منطقه، نقش مهمی در برنامه‏ریزی و مدیریت منابع آبی خواهد داشت. هدف از این پژوهش ارزیابی اثرات این پدیده بر روی دبی حوضه آبریز تجن در دوره‏ی آتی می‏باشد. به این منظور در گام اول شبیه‏سازی پارامترهای دما و بارش با استفاده از مدل جوی CANESM2 تحت سناریوهای جدید انتشار RCP2.6 و RCP8.5 و ریزمقیاس‏سازی خروجی‏های مدل جوی با مدل SDSM انجام شد. سپس شبیه‏سازی دبی روزانه حوضه در دوره آتی با مدل بارش-رواناب IHACRESانجام شد. برای بررسی دقیق‏ عملکرد و خطای مدل ریزمقیاس‏سازی SDSM از آزمون ناپارامتری من- ویتنی استفاده شد که نشان از کارایی مدل در ریزمقیاس سازی دما و بارش در ایستگاه‏های مورد مطالعه داشت. به‏طور کلی نتایج مدل نشان داد که میانگین دمای سالانه حوضه در دوره آتی (2049-2020) نسبت به دوره پایه این تحقیق (2005-1976) تحت دو سناریو RCP 2.6 و RCP 8.5، 0/79 و 1/14 افزایش و مقدار بارش به‏ترتیب تحت همان دو سناریو 15 و 18 میلی متر کاهش خواهد یافت. در گام آخر نتایج واسنجی و صحت سنجی مدل IHACRES بررسی شد طی این دو مرحله شاخص ارزیابی نش- ساتکلیف (NSE)، 0/45 و 0/40 به دست آمد که بیانگر دقت قابل قبول مدل در شبیه‏سازی دبی می‏باشد. با توجه به نتایج این تحقیق، پیش‏بینی شد که میزان دبی تحت دو سناریوی RCP 2.6 و RCP 8.5 در دوره آتی نسبت به دوره پایه به ترتیب به میزان 19/8 و 21/7درصد کاهش می‏یابد.