بررسی خویش آمیزی روی برخی از صفات تولیدی گاو نژاد سرابی

هم خونی یکی از فاکتور های مهمی است که می تواند شیر تولیدی و سود اقتصادی را در گله های گاو شیری کاهش دهد. هدف تحقیق این است که اثر همخونی بر روی صفات تولیدی گاو نژاد سرابی که از نژاد های در معرض نابودی است دانسته شود. در این تحقیق از داده های 1250 راس گاو نژاد سرابی که طی  سال های 1370 تا 1390 در مرکز پشتیبانی گاو بومی سرابی ثبت شده بود استفاده گردید. بر این اساس ضریب هم خونی در سال های مختلف محاسبه گردید و اثر  هم خونی به حالت  گسسته بر تولید شیر، چربی، پروتئین، درصد چربی، درصد پروتئین و وزن تولد بررسی شد. رکورد های تحت بررسی شامل 4208 رکورد تولید شیر، چربی، پروتئین، درصد چربی، درصد پروتئین و 961 رکورد وزن تولد بود. ضریب هم خونی در این گله بین 28/-0 برآورد شد. از کل گله، 19% حیوانات هم خون بودند. میانگین ضریب هم خونی در کل جمعیت 0109/0 و در بین افراد هم خون 0574/0  برآورد گردید.   نتایج بدست آمده نشان داد که عامل هم خونی به همراه سال-فصل زایش و شکم زایش به لحاظ آماری اثر معنی داری بر صفات  تحت بررسی داشت (01/0 >P). ضرایب تابعیت هم خونی در دو حالت پیوسته و گسسته اندازه گیری شد. در حالت پیوسته بر صفات تولید شیر، درصد چربی و درصد پروتئین به ازای افزایش یک درصد هم خونی به ترتیب 69/2- کیلوگرم، 59/1+% ، 18/1+% بدست آمد؛ و در حالت  متغیر گسسته  به ترتیب 129/0- کیلوگرم، 093/0+% و 072/0+% بود. میزان ضریب تابعیت هم خونی بر صفت وزن تولد در حالت متغیر گسسته برابر 564/0- کیلوگرم بود. برای حفظ ذخایر ژنتیکی کشور که گاو نژاد سرابی یکی از مهمترین آنها است، لازم است مدیریت تلاقی ها در جمعیت گاو سرابی بدقت تحت نظر قرار گیرد. با عنایت به تلاقی نژاد سرابی با نژاد هلشتاین و کاهش تدریجی تعداد گاو نژاد سرابی لازم است پدیده هم خونی و نحوه تلاقی ها بخوبی رصد شود تا از انقراض این نژاد جلوگیری بعمل آید.