شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم نان (.Triticum aestivum L)

به منظور شناسایی ژنوتیپ های گندم متحمل به تنش خشکی در گلخانه و مزرعه، 30 ژنوتیپ به عنوان فاکتور فرعی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح کاملا تصادفی و بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش (آبیاری به صورت متداول تا آخر فرایند رشد گیاه صورت گرفت) و تنش خشکی مرحله گلدهی (آبیاری تا مرحله گلدهی به صورت متداول و طبیعی انجام گرفت و تنش خشکی بعدازآن مرحله اعمال گردید) در سال 96-1395 در گلخانه و مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بررسی شدند. نتایج تجزیه واریانس، اختلاف معنی داری را بین ژنوتیپ ها ازلحاظ عملکرد دانه در شرایط تنش کمبود آب آخر فصل و بدون تنش نشان داد. شاخص های مختلف ارزیابی تحمل به تنش خشکی، ژنوتیپ های مختلف را به عنوان متحمل به تنش کمبود آب در مرحله گلدهی معرفی نمود. روی این اصل، گروه بندی ژنوتیپ ها بر اساس شاخص تحمل، میانگین محصول دهی، میانگین هندسی محصول دهی، میانگین هارمونیک، شاخص تحمل تنش، شاخص حساسیت تنش، شاخص عملکرد و شاخص پایداری عملکرد جهت شناسایی ژنوتیپ های متحمل به تنش خشکی انجام و تحت شرایط گلخانه و مزرعه ژنوتیپ-ها در چهار خوشه جای گرفتند و ژنوتیپ های cd-1، cd-2، cd-5 و cd-9 تحت هر دو شرایط ارزیابی (گلخانه و مزرعه) و بر اساس شاخص های متحمل به خشکی مورد ارزیابی، به عنوان متحمل ترین ژنوتیپ ها تشخیص داده شدند.