مطالعه اثرات زیست محیطی انتقال نیترات در آبخوان ورامین با استفاده از مدل سازی عددی

ارزیابی کیفیت منابع آب زیرزمینی، یکی از مهم ترین موضوعات در توسعه منابع آب است. هدف اصلی این پژوهش، شناخت ویژگی های انتقالی آبخوان و نحوه انتقال نیترات با سیستم جریان آب زیرزمینی و نیز شناخت تغییرات مکانی و زمانی غلظت نیترات به عنوان شاخص آلودگی آب های زیرزمینی در طی دوره مدل سازی و سال های آتی در دشت ورامین است. به این منظور، جمع آوری، سازمان دهی داده های صحرایی و فرمول بندی ویژگی های هیدرودینامیکی و پدیده انتقال در سیستم آبخوان صورت پذیرفت. در انجام این پژوهش، ابتدا مدل کمی در نرم افزار GMS با استفاده از کد MODFLOW تهیه شد و داده های کیفی به مدل وارد شد. سپس از کد MT3Dبرای اجرای مدل استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، طی یک دوره کوتاه مدت، بخش هایی از آبخوان آزاد، از شرایط استاندارد برای تخصیص به آب شرب خارج خواهد شد ولی غلظت نیترات در هیچ جای آبخوان محصور، از حد استاندارد شرب فراتر نخواهد رفت. این امر به دلیل وجود لایه نفوذناپذیر در بالای آبخوان محصور است که باعث شده این آبخوان کمتر تحت تاثیر منابع آلاینده نیترات در دشت ورامین قرار گیرد. مهم ترین عامل افت کیفیت آب به ویژه در پایین دست شهرها، چاه های جذبی موجود در سطح شهرها است که بار نیترات قابل توجهی را در کنار نیترات ورودی از بخش کشاورزی، وارد آبخوان می کند. با توجه به تاثیر کمتر آبخوان محصور از عوامل افت کیفیت آب در منطقه، پیشنهاد می شود برای تامین آب شرب منطقه از چاه هایی که از آبخوان محصور تغذیه می شوند، استفاده شود.