تعلیق اعتبار نشریات علمی: مطالعه موردی پایگاه گزارش استنادی نشریات طی سال های 2010 تا 2014

مجله های نمایه شده توسط پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس کلریویت انلیتیکس در صورتی که از طریق خوداستنادی زیاد و یا تبادل استنادی قراردادی با مجله های دیگر اقدام به دستکاری ضریب تاثیر خود کنند، به صورت موقت از پایگاه گزارش استنادی نشریات تعلیق می شوند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه ویژگی مجله های تعلیق شده طی سال های 2010 تا انتهای 2014 انجام گرفته است.

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکرد، نوعی مطالعه توصیفی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 225 مجله است که طی سال های 2010 تا انتهای 2014 از پایگاه گزارش استنادی نشریات تعلیق شده اند. داده های پژوهش با استفاده از پایگاه گزارش استنادی نشریات و وب آو ساینس گردآوری شد.

نتایج پژوهش نشان می دهد که مجله هایی از 117 حوزه موضوعی از سابقه تعلیق برخوردار بوده اند که بیشترین تعداد تعلیق در حوزه های موضوعی مهندسی برق و الکترونیک، مدیریت و هوش مصنوعی به وقوع پیوسته است. بررسی سهم کشورهای جهان از مجله های تعلیق شده نشان داد که کشورهای ایالات متحده، انگلستان و هلند دارای بیشترین تعداد مجله های تعلیق شده، بوده اند. بررسی مدت زمان تعلیق مجله ها نیز نشان داد که 3/41 درصد از مجله ها به مدت یک سال و 2/38 درصد نیز به مدت دو سال در حالت تعلیق قرار داشته اند. همچنین 65 درصد از مجله های تعلیق شده در سال پیش از تعلیق، در چارک های اول و دوم رشته خود قرار داشته اند.

با توجه به این که دو نشریه علمی کشور سابقه حضور در لیست مجله های تعلیق شده را داشته اند، آگاهی بخشی به پژوهشگران و دست اندرکاران نشریات علمی در کنار رصد منظم عملکرد استنادی مجله ها می تواند از وقوع رخدادهای مشابه در آینده جلوگیری نماید.