بررسی اثر بادهای 120 روزه بر رسوبات سیلابی ورودی به منطقه ی سیستان از طریق تحلیل ویژگی های بادسنجی و دانه سنجی رسوبات

هدف از اجرای این پژوهش، بررسی اثر بادهای 120 روزه بر رسوبات جریان های سیلابی وارد شده به منطقه ی سیستان است. با تهیه ی بانک اطلاعاتی از مسیر رودخانه های حوزه های آبخیز بالادست منطقه ی سیستان در کشور افغانستان، مسیر جریان های سیلابی به منطقه مشخص شد و مناطقی که همواره تحت تاثیر این جریان قرار داشت، تعیین شد. پس از جاری شدن سیلاب و خشک شدن آن، در طول بازه ی زمانی 3 سال به صورت تصادفی از رسوبات سیلابی برجای مانده نمونه برداری شد. همچنین با نصب اشل در محدوده های مشخص در دو دوره ی زمانی قبل از شروع وزش بادهای 120 روزه و بعد از آن، ارتفاع رسوبات اندازه گیری شد. در ادامه با دانه بندی 60 نمونه رسوب با استفاده از روش هیدرومتری، پارامترهای آماری میانه (D50)، میانگین (Mz)، کشیدگی (KU)، کج شدگی (SKI) و جورشدگی (σI) تعیین شد. برای تجزیه و تحلیل بادهای منطقه از نرم افزار (WRplot view 8) و برای ترسیم گلماسه های نقاط برداشت نیز از نرم افزار (Sand Rose) استفاده شد. یافته ها نشان داد که میانگین ذرات رسوب، برابر با 88 میکرون و تیپ رسوبی آنها، ماسه ی دانه ریز است. با تعیین آستانه فرسایشی رسوبات جریان های سیلابی و فراوانی بادهای غالب همچنین ترسیم گلماسه ی ایستگاه های مورد مطالعه، یافته ها نشان داد که رسوبات جریان های سیلابی نهشته ی تحت تاثیر وزش بادهای 120 روزه سیستان، قدرت فرسایشی بالایی می یابد؛ به طوری که فراوانی بادهای با بیش از سرعت آستانه فرسایش برای ایستگاه های مورد مطالعه 100 درصد است. در بررسی ارتفاع رسوبات سیلابی نهشته شده، یافته ها بیانگر اختلاف معنی دار در سطح 0/01 (P< 0.01) بین میانگین ارتفاع رسوبات قبل و بعد از وزش بادهای 120 روزه سیستان است. با توجه به آنالیز دانه بندی رسوبات انتقالی با سیلاب، تعیین آستانه فرسایش و توان حمل ذرات به وسیله ی بادهای محلی منطقه و اندازه گیری های میدانی به عمل آمده از ارتفاع رسوبات سیلابی نتیجه گرفته می شود که با شروع وزش بادهای 120 روزه، این رسوبات مهم ترین منبع برداشت است که هر سال همراه با جریان های سیلابی به منطقه ی سیستان وارد می شود و پس از فرسایش، مشکلات زیادی در این منطقه به وجود می آورد.