ارتقای بهره وری مصرف آب در محصول گندم تحت سناریوهای آبیاری مختلف با استفاده از مدل Aquacrop (مطالعه موردی مشهد)

آب مهم ترین عامل محدودکننده برای توسعه کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود. در کشورمان، علاوه بر کمبود آب که مشکلاتی را برای توسعه کشاورزی در پی داشته، عدم استفاده بهینه از آب های استحصالی نیز باعث شده است تا محصول کمتری به عمل آید. لذا با توجه به سهم عظیم مصرف آب در بخش کشاورزی و همچنین پایین بودن بهره وری آب، انتخاب و به‏کارگیری راهکارهایی در زمینه ی بهبود روش های آبیاری و بهینه سازی مصرف آب در گیاهان، ضروری به‏نظر می رسد. در این تحقیق، برنامه ‏ریزی مدیریت آبیاری برای گیاه گندم توسط مدل بهره وری آب محصول (AquaCrop) در مراحل مختلف رشد در شرایط کم آبیاری و بیش آبیاری در شرایط استرس بررسی شده است. با توجه به‏اینکه در برنامه‏ریزی آبیاری در طول دوره رشد، همواره عمق ثابتی از آب به گیاه‏داده می‏شود لذا در این پژوهش باتوجه‏به شرایط آب مورد نیاز گیاه در زمان‏های مختلف، عمق آب آبیاری تغییر یافت. بدین منظور، داده های مورد نیاز مدل شامل اطلاعات اقلیمی، گیاهی، مقادیر آبیاری اعمال شده و داده های خاک مربوط به گندم به مدل داده شد. سپس با تغییر دور و عمق آبیاری، میزان بهره وری آب و مقدار کل ماده خشک گندم ارزیابی شد. حالت بهینه انتخاب شده برای محصول استفاده شده در این پژوهش ،در دور 10 روز و با اعمال اعماق متفاوت آبیاری، با بهره‏وری 19/20 کیلوگرم بر متر مکعب به‏دست آمد.