اثر تبدیل مرتع به جنگل کاری بر تغییرات تصاعد کربن آلی خاک (مطالعه موردی: بخشی از مراتع شهرستان سنندج)

در این مطالعه اثر تبدیل مرتع به جنگل کاری بر میزان تصاعد کربن آلی خاک در دو توده جنگل کاری سرو نقره ای و داغداغان و مرتع مجاور در محدوده شهر سنندج بررسی شد. برای بررسی میزان تصاعد کربن دی اکسید به روش تله قلیایی با اتاقک بسته ساکن به صورت ماهیانه با 5 تکرار در هر تیمار و به مدت یک سال انجام گرفت. آنالیز تصاعد کربن دی اکسید با تجزیه واریانس یک طرفه و برای مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد میزان تصاعد کربن در تیمار مرتع، سرو نقره ای و داغداغان به ترتیب 94/110، 92/104و 91/22کیلوگرم در هکتار در ماه و میزان تصاعد کربن دی اکسید 406/ 78، 71/384و 43/334کیلوگرم در هکتار در ماه است.میزان تصاعد کربن و کربن دی اکسید در مدت 12 ماه در منطقه مورد نظر در سطح خطای 5 درصد نیز معنی دار شد، که بیش ترین میزان تصاعد کربن و کربن دی اکسید در مهر ماه و کم ترین میزان در مرداد بوده است.از نظر توزیع فصلی، میزان تصاعد کربن در تیمار مرتع و سرو نقره ای معنی دار نشد، اما در تیمار داغداغان در سطح خطای 5 درصد معنی دار شد، که بیش ترین میزان تصاعد کربن و کربن دی اکسید به ترتیب در پاییز، بهار، زمستان و تابستان بوده است. در مجموع جنگل کاری با گونه های داغداغان و سرو نقره ای منجر به کاهش میزان تصاعد کربن خاک به ترتیب به میزان 5/5 و 18 درصد نسبت به مرتع مجاور شد. بنابراین با برنامه های مدیریتی مناسب از قبیل تغییر کاربری اراضی می توان نرخ تصاعد کربن خاک را کاهش داد.