بهینه سازی کشت کالوس و تراریختی چند رقم برنج ایرانی با آگروباکتریوم

برنج (Oryza sativa L.)  به عنوان دومین گیاهان زراعی، غذای نیمی از جمعیت مردم جهان را فراهم می کند. از مهمترین اهداف اصلاح برنج، به دست آوردن ارقام جدید با عملکرد بالا، کیفیت بهتر و مقاوم در برابر تنش های زیستی و غیرزیستی به کمک مهندسی ژنتیک است. در این آزمایش، اثر غلظت های مختلف تنظیم کننده های رشد گیاهی و پرولین در کالوس زایی چند رقم زراعی و همچنین اثر سویه و غلظت باکتری آگروباکتریوم در ترایختی ارقام برگزیده مورد مطالعه قرار گرفت.   نتایج این آزمایش نشان داد بین تنظیم کننده های رشد و ژنوتیپ در پاسخ به کالوس زایی اختلاف معنی داری وجود داشت.  بیشتر ارقام در بیشتر ترکیبات هورمونی درصد کالوس زایی بالای 80% را داشتند.  دربین ارقام مورد مطالعه، رقم  حسن سرایی بیشترین میزان رشد کالوس(49/0 گرم) را در محیط کشت تکمیل شده با دو میلی گرم بر لیتر 2,4-D داشت و ارقام غریب و دم سرخ نیز بیشترین وزن کالوس(بالای4/0 گرم) را در محیط دارای 2,4-D و دو میلی گرم بر لیتر NAA تولید کردند. استفاده از اسید آمینه پرولین میزان رشد کالوس ها را در مقایسه با شاهد کاهش داد و با افزایش میزان پرولین رشد کالوس نیز بیشتر کاهش یافت. کمترین میزان وزن کالوس های برنج (138/0 گرم) در محیط کشت دارای 600 میلی گرم در لیتر  پرولین مشاهده شد. در میان سه سویه بکار گرفته شده در تراریختی برنج، کالوسهای تراریخته تنها با استفاده از سویهEHA105   بدست آمدند. هر چند اختلاف معنی داری را بین غلظت های مختلف آگروباکتریوم در تراریختی برنج مشاهده نشد، ولی باکتری در غلظت 1 OD600= کالوس های تراریخته بیشتری را تولید کرد.