ارزیابی کارایی مدل های برآورد تابش خورشید در سطح زمین با استفاده از تصاویر ماهواره ای

تابش خورشیدی علاوه بر استفاده در مدل های اقلیمی، نقشی تعیین کننده در برنامه های توسعه تاسیسات خورشیدی در مکان های مختلف دارد. با پیشرفت های چشم گیر در حوزه مخابرات و ارتباطات، استفاده از تصاویر ماهواره ای برای دیدبانی سطح زمین، نقش گسترده تری نسبت به دیدبانی های مرسوم پیدا کرده است. محصولات سنجنده MODIS بصورت رایگان در دسترس عموم قرار دارد و با پیکسل های 1km×1km  از تفکیک مکانی قابل قبولی برخوردار است. در این پژوهش سعی شده در چهار ایستگاه در گستره ی ایران با استفاده از داده های سطح زمین و اتمسفر این سنجنده بعنوان ورودی مدل پارامتریکی و مدل تجربی انگستروم-پرسکات، مقدار تابش کل روزانه (بر حسب وات بر مترمربع) محاسبه شود و نهایتا با مشاهدات سطح زمین مقایسه گردد. خروجی مدل تجربی انگستروم-پرسکات با داده های اخذ شده از سنجنده ی مادیس (APRS) در برابر خروجی همین مدل با داده های پایش شده در سطح زمین (APGS) مقایسه شدند. با مقایسه نتایج می توان دریافت که مدل  APRSدقت بهتری نسبت به مدل APGS در روزهای ابری دارد. به صورتی که مقدار شاخص های RMSE  و MBE در روزهای ابری برای مدل APRS به ترتیب برابر 74/41 و W/m2 70/19 است و برای مدل APGS به ترتیب برابر 60/43 و W/m2 25/34 است. با این حال دقت مدل APGS در روزهای آفتابی بالاتر از مدل APRS بود. هر چند محدودیت داده های زمینی (که به صورت نقطه ای دیدبانی می شوند) می تواند عاملی تاثیرگذار در انتخاب یکی از این دو مدل باشد. همچنین نتایج نشان دهنده ی دقت بالای مدل پارامتریکی (W/m25/16RMSE = و 93/0R2 =) مخصوصا در روزهای ابری می باشد. از نگاهی دیگر، با وجود دقت بالای مدل پارامتریک، مدل انگستروم-پرسکات با استفاده از داده های ماهواره از فرآیندی آسان برخوردار است. هرچند که برای  واسنجی ضرایب آن در مناطق متفاوت به داده های ساعات آفتابی با طول دوره مناسب نیاز است.