از دین سازی های عقل تا دینی سازی علم

بررسی نسبت عقل و دین و دین و عقل یکی از بحث های مقدماتی و لازم برای جامعه شناسی دین است. نتایج حاصل از آن علاوه بر منظر، بر موضوع شناسی این شاخه از جامعه شناسی نیز تاثیر شایانی خواهد داشت و به دین پژوهان و صاحب نظران آن کمک خواهد کرد تا موضع صائبی در قبال دو مسئله اخیرا مطرح شده، یعنی «دین سازی های عقل» و «دینی سازی علم» اتخاذ نمایند و مشی مناسبی را در قبال آنها در پیش گیرند.مقاله پس از مرور نسبت های ممکن و متصور میان عقل و دین، مرز میان دین سازی های روا و ناروا را آشکار می سازد و پس از وارسی مختصری در نگاه اسلام به عقل، نشان می دهد که این دین مجال و فرجه فراخی برای تاملات مستقل عقلی که علم هم یکی از موالید آن است گشوده و هیچ الزام دینی و عقلی بر جدا کردن راه و باز نمودن باب ویژه ای به نام علم دینی وجود ندارد.