مطالعه درون شیشه ای کیتوسان بر بهبود رشد پایه های مرکبات تحت تنش کلرید سدیم

شوری از جمله تنش های غیرزیستی است که باعث کاهش رشد و عملکرد گیاهان می شود. مرکبات از جمله درختان حساس به شوری طبقه بندی می شوند. از این رو پژوهشی جهت بررسی تاثیر کیتوسان بر خصوصیات بیوشیمیایی و تغذیه ای دو پایه مهم مرکبات در سطوح مختلف تنش شوری در شرایط درون شیشه ای اجرا شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. عامل اول شامل غلظت کلرید سدیم در چهار سطح (0، 50، 75 و 100 میلی مولار)، عامل دوم کیتوسان در سه سطح (100، 50 و صفر پی پی ام) و عامل سوم، پایه های مرکبات (سیترنج و نارنج) بود. از محیط کشت موراشیگ و استوگ استفاده شد. پس از پرآوری در اولین واکشت غلظت های مختلف کلریدسدیم را به محیط های کشت اضافه شد. با توجه به داده های تجزیه واریانس، برهمکنش سطوح شوری،کیتوسان و پایه های مرکبات در بسیاری از صفات موردآزمایش معنی دار بود. با افزایش میزان شوری تعداد برگ، طول شاخساره و میزان پتاسیم و کلسیم برگ های نارنج و سیترنج بطور معنی داری (در سطح یک درصد) کاهش، در حالی که میزان پرولین، قند محلول، کلر برگ ها و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز افزایش معنی داری را نشان داد.کیتوسان بعنوان یک محرک رشد باعث افزایش تعداد برگ و طول شاخساره نسبت به تیمار شاهد (فاقد کیتوسان) تحت تنش شد. نارنج بعلت جذب کمتر یون کلر، حفظ بیشتر یون پتاسیم و تجمع بیشتر پرولین و قند محلول،در پاسخ به تنش شوری پایه متحمل تری نسبت به سیترنج بود. در نهایت،کیتوسان با تحریک آنزیم های آنتی اکسیدانتی و خنثی سازی رادیکال های آزاد می تواند بعنوان ترکیبی جهت کاهش اثرات مخرب تنش شوری، پیشنهاد شود.