اثر تراکم بوته بر شاخص های فیزیولوژیک و فنولوژیک ژنوتیپ های یولاف زراعی (Avena sativa L.) در شرایط اقلیمی اهواز

چکیده آزمایش حاضر در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز با هدف بررسی شاخص های رشد و درجه روز رشد ژنوتیپ های مختلف یولاف تحت تراکم های مختلف کاشت در شرایط مزرعه ایی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل پنج ژنوتیپ یولاف زراعی و سه تراکم کاشت (300، 400 و 500 بوته در مترمربع)، بود. درجه روز رشد هر یک از مراحل رشدی گیاه بر اساس سیستم BBCH، با استفاده از آمار روزانه دما محاسبه گردید. تیمارهای مورد بررسی اثرات متفاوتی بر شاخص های رشد و صفات فیزیولوژیک نظیر سرعت رشد گیاه (CGR)، سرعت رشد نسبی (RGR)، سرعت جذب خالص (NAR)، محتوای کلروفیل برگ، عدد کلروفیل متر و عملکرد ماده خشک داشتند. نتایج مقایسه میانگین داده ها نشان داد که در بین ژنوتیپ های مورد بررسی یولاف، در مرحله خمیری دانه، ژنوتیپ V2 دارای بیشترین میزان شاخص های NAR،RGR ، و CGR به ترتیب با میانگین 40/1 گرم بر مترمربع در روز، 0015/0 گرم بر گرم در روز و 34/6 گرم در مترمربع در روز در تراکم 300 بوته در مترمربع بود که این امر با برتری ژنوتیپ V2 از نظر عملکرد کل ماده خشک تولیدی با میانگین 78/39 گرم در مترمربع نسبت به سایر ژنوتیپ های مورد بررسی همراه بود. در مقابل ژنوتیپ V1، کمترین میزان عملکرد کل ماده خشک با میانگین 95/22 گرم در مترمربع را داشت. همچنین در بین ژنوتیپ های مورد بررسی، ژنوتیپ V2 در تراکم 300 بوته در مترمربع با میانگین 162 روز از کاشت و 1899 درجه روز رشد دارای کمترین دوره رشد و ژنوتیپ V4 در تراکم 500 بوته در مترمربع با میانگین 175 روز از کاشت و 2178 درجه روز رشد دارای بیشترین دوره رشد در بین ژنوتیپ های مورد بررسی بودند. در بین مراحل فن  ولوژیک نیز، بیشترین درجه روز رشد دریافتی در مرحله نمو برگ و کم ترین آن در مراحل خوشه و گل شکفتگی اتفاق افتاد.