ارزیابی اثرهای محیط زیستی احداث نیروگاه های تجدیدپذیر خورشیدی - بادی مطالعه موردی: منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان

بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر یکی از را ه های موثر برای مقابله با آلودگی های محیط زیستی ناشی از فعالیت نیروگاه با سوخت فسیلی است. اگرچه نیروگاه های تجدید پذیر جزء منبع های انرژی پاک محسوب می شوند، ولی بیشتر این نیروگاه ها سبب تغییر در اکوسیستم منطقه و بهم خوردن تعادل اکولوژیکی می گردند. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی اثر های محیط زیستی بکارگیری انرژی های تجدیدپذیر شامل بادی و خورشیدی در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان - زواریان می باشد. در این پژوهش با استفاده از دو روش کاربردی ارزیابی اثرهای محیط زیستی (ماتریس ایرانی و روش ماتریس ارزیابی اثرات سریع) انجام پذیرفت.

در این تحقیق در ابتدا به معرفی گزینه ها، جمع آوری اطلاعات پایه منطقه، بررسی عامل های موثر برتوسعه نیروگاه های انرژی خورشیدی و بادی از طریق جستجوی اینترنتی و بازدید میدانی پرداخته شد. بر اساس مطالعات انجام شده در بخش های شناخت پروژه و ویژگی های محیط زیست منطقه مورد مطالعه، پتانسیل انواع اثر های  محیط زیستی ناشی از اجرای پروژه نیروگاه تجدیدپذیر به تفکیک فازساخت و ساز و بهره برداری بر محیط های فیزیکی، بیولوژیکی و اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی با استفاده از روش ماتریس ایرانی و روش  RIAM مورد پیش بینی قرار گرفتند. روش ماتریس ایرانی و ماتریس ارزیابی اثر های سریع به دلیل در نظر گرفتن اثر های انجام پروژه در هر دو مرحله ساخت و بهره برداری بر روی اجزای محیط زیست از روش های متداول و کاربردی برای ارزیابی اثر های محیط زیستی در کشور  ایران بشمار می رود.

نتایج حاصل از ماتریس لئوپولد ایرانی و روش پاستاکیا نشان می دهد در فاز ساختمانی و بهره برداری نیروگاه تجدید پذیر بیشترین پیامدهای مثبت در محیط فیزیکی مربوط به کمیت آب سطحی در محیط اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی مربوط به اشتغال و درآمد زایی می باشد. مهم ترین پیامد منفی در محیط فیزیکی مربوط به کیفیت هوا و اقلیم و کیفیت صدا همچنین درمحیط بیولوژیکی مربوط به پوشش حیات وحش و در محیط اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی مربوط به مناظر و چشم اندازهای طبیعی و توسعه فضای سبز و میراث فرهنگی و آثار باستانی می باشد. همچنین بیشترین اثر های منفی مربوط به فعالیت های تولید پساب و پسماند، دفع پسماند، تجهیز کارگاه، خطر ها و سوانح ، زهکشی و کنترل سیلاب و بیشترین اثر های مثبت مربوط به تامین نیروی انسانی، تامین انتقال برق و توسعه فضای سبز و تملک زمین ها می باشد. لازم به بیان می باشد که مرحله ساختمانی این گونه طرح ها کوتاه مدت بوده و به نوعی هزینه ای برای سرمایه گذاری بلند مدت و استفاده های آتی محسوب می گردد.

براساس نتایج هر دو ماتریس، احداث نیروگاه های تجدیدپذیر خورشیدی – بادی با توجه به بروز کمترین پیامدهای منفی بر اجزای گوناگون محیط زیست، بعنوان مطلوب ترین گزینه مدیریتی انتخاب شد و بدون بیان راهکار، عملکرد پروژه مورد تایید است.