تبیین اصول پدافند غیرعامل در طراحی معماری مجتمع های مسکونی زیرزمینی با روش دلفی

امروزه با استفاده از برنامه های جامع مدیریت بحران در معماری و شهرسازی می توان از شدت و گستردگی خسارات و تلفات ناشی از خطرات طبیعی و غیرطبیعی کاست. از مهم ترین این تمهیدات، به کارگیری اصول پدافند غیرعامل است که باید در سطوح مختلف برنامه ریزی منطقه ای، شهرسازی و معماری مورد توجه قرار گیرد؛ از جمله می توان به رعایت اصول پدافند غیرعامل در معماری مجتمع های مسکونی اشاره نمود که یکی از مهم ترین راه کارهای مناسب برای اهداف طرح، یعنی حفظ بقای نیروی انسانی در زمان بحران است. این پژوهش از نوع کاربردی است و با روش تحلیلی-توصیفی به انجام رسیده است. سوال اصلی این پژوهش عبارت است از: "مناسب ترین راه کارهای طراحی مجتمع های مسکونی زیرزمینی منطبق بر اصول پدافند غیرعامل کدام هستند؟" برای پاسخگویی به این سوال، با مطالعات کتابخانه ای، معیار ها و زیرمعیارهای طراحی در معماری فضاهای مسکونی بر اساس اصول پدافند غیرعامل جمع آوری شد. بر این اساس 4 معیار اصلی شامل: مکان یابی سایت، طراحی محوطه، طراحی معماری و طراحی فضای امن و مجموع 29 زیرمعیار تدوین شد. سپس با روش دلفی، پرسشنامه ها توسط 20 نفر از خبرگان در حوزه پدافند غیرعامل طی سه مرحله تکمیل و نیز معیارها، زیرمعیارها و پیشنهادهای طراحی با استفاده از نرم افزار Expert Choice و با روش AHP وزن دهی شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که معیار "مکان یابی سایت"  با وزن 0.272 بیشترین اهمیت را در معیارهای اصلی چهارگانه دارد و نیز زیرمعیارهای "هم جواری و کالبدی" با وزن 0.056، "فرم ساختمان"، "طبیعی-محیطی" و "مصالح ساخت پناهگاه" با وزن 0.053 از مهم ترین زیر معیارها هستند. در نهایت، برای هر کدام از زیرمعیارها، بهترین پیشنهاد طراحی ارائه شده است.