ارزیابی مقاومت برخی ارقام تجاری و لاین های پیشرفته گندم به شته ی روسی گندم، Diuraphis noxia (Mordvilko)

شته روسی گندم، (Mordvilko) Diuraphis noxia، یکی از آفات مهم غلات دانه ریز، به ویژه گندم و جو می باشد. در این تحقیق، مقاومت نسبی 30 ژنوتیپ گندم و یک رقم تریتیکاله در اتاقک رشدی با دمای 3±23 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 10±50 درصد و دوره نوری 14:10 (تاریکی: روشنایی) در قالب یک طرح کاملا تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفت. شمارش تعداد شته های بالغ جلب شده روی ژنوتیپ‏‏ ها پس از گذشت 24، 48 و 72 ساعت از شروع رهاسازی نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه فاقد مقاومت آنتی زنوزی بودند و تفاوت معنی داری از نظر تعداد شته های جلب شده بر روی ژنوتیپ های مختلف وجود نداشت. در ارزیابی مقاومت آنتی‏بیوزی، بیش ترین و کم ترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به ترتیب روی ارقام الوند (273/0 بر روز) و بزوستایا (214/0 بر روز) به دست آمد. در ارزیابی تحمل اختلاف معنی داری بین ژنوتیپ های مورد آزمایش از نظر درصد کاهش نسبی ارتفاع و وزن خشک مشاهده شد. در تریتیکاله (رقم جونیلو) و گندم رقم کاسکوژن تحمل نسبی به شته D. noxia داشتند. بر اساس نتایج این پژوهش، کاشت ارقام کاسکوژن و جونیلو به دلیل داشتن مقاومت آنتی بیوزی متوسط و بیش ترین میزان تحمل نسبت به شته روسی گندم می‏توانند در مدیریت تلفیقی این آفت مفید واقع شود.