بررسی درصد فراوانی نسبی و تغییرات شاخص های تنوع زیستی بال ریشکداران (Insecta: Thysanoptera) در چین های مختلف یونجه شهرستان ایوان (استان ایلام)

به منظور مطالعه تنوع زیستی بال ریشکداران در چین های مختلف یونجه، نمونه برداری ها به طور هفتگی از ابتدای فروردین ماه تا اواخر شهریور سال 1396 از مزارع یونجه یکساله، سه ساله و چهارساله شهرستان ایوان (استان ایلام) به عمل آمد. نمونه ها با استفاده از روش تکاندن گیاه یونجه درون سینی سفید جمع آوری و سپس به داخل شیشه های محتوی الکل 75 درصد منتقل شدند. پس از انتقال به آزمایشگاه، از آن ها اسلایدهای میکروسکوپی تهیه و در سطح گونه شناسایی شدند. در این تحقیق، 10 گونه متعلق به 6 جنس و چهار خانواده ی مختلف از مزارع یونجه جمع آوری و شناسایی گردید. در بین گونه های جمع آوری شده، بیش ترین درصد فراوانی مربوط به Thrips tabaci با فراوانی 12/59 درصد و کم ترین فراوانی مربوط به Tenothrips frici با فراوانی 24/0 درصد به دست آمد. تنوع زیستی بال ریشکداران در چین های مختلف رشدی یونجه، با استفاده از شاخص های تنوع شانون-وینر، سیمپسون، غنای مارگالف و یکنواختی شانون محاسبه شدند. با توجه به محاسبات انجام شده، میزان شاخص های تنوع شانون-وینر، سیمپسون، غنای مارگالف و یکنواختی شانون در مزرعه یونجه یک ساله به ترتیب 04/0±71/2، 04/0±92/0، 02/0±49/3 و 01/0±89/0، در مزرعه یونجه سه ساله به ترتیب 09/0±26/2، 009/0±88/0، 18/0±58/2 و 006/0±91/0 و در مزرعه یونجه چهارساله به ترتیب 14/0±09/2، 01/0±85/0، 29/0±31/2 و 01/0±92/0 به دست آمد. نتایج نشان داد که تنوع شانون-وینر، سیمپسون و غنای مارگالف بال ریشکداران در مزرعه یک ساله به طور معنی داری بیش تر از مزارع سه و چهارساله بود، اما شاخص یکنواختی شانون مزرعه یونجه چهارساله بیش تر از مزارع یک ساله و سه ساله بود ولی این تفاوت معنی دار نبود. به طور کلی نتایج نشان داد که تنوع زیستی بال ریشکداران در مزارع یونجه یکساله بیش تر بوده و با افزایش سن گیاه میزان تنوع زیستی کاهش می یابد،  از طرف دیگر در مزارع یکساله به دلیل متراکم بودن گیاه یونجه نسبت به مزارع سه و چهار ساله، محیط مناسبی برای حشرات به وجود می آورد. در واقع زیستگاه مناسب عاملی برای افزایش تنوع زیستی حشرات محسوب می شود.