تعیین پتانسیل استحصال آب باران بر اساس عوامل ژئومورفولوژیکی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (حوضه آبخیز کلات، خراسان رضوی)

در این تحقیق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به عنوان یک روش ساده و در دسترس با تلفیق در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای تعیین پتانسیل استحصال آب باران در مقیاس حوضه آبخیز و بر اساس عوامل ژئومورفولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور ابتدا عوامل کاربری و پوشش زمین، توپوگرافی، زمین شناسی، بافت خاک، نفوذپذیری خاک و پوشش گیاهی به عنوان عوامل ژئومورفولوژیکی تعیین کننده پتانسیل حوضه آبخیز کلات واقع در جنوب خراسان رضوی برای استحصال آب باران در نظر گرفته شدند و بر اساس آن ها لایه های اطلاعاتی مورد نظر تهیه شد. سپس وزن معیارها و طبقات آن ها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی محاسبه و پس از اعمال آن ها روی لایه های موجود، نقشه پتانسیل استحصال آب باران تهیه شد. بر اساس نتایج به دست آمده از بین عوامل ژئومورفولوژیکی در نظر گرفته شده در استحصال آب باران، عامل گروه های هیدرولوژیک خاک با وزن 444/0 بیش ترین اهمیت نسبی را داشت. با توجه به این که گروه های هیدرولوژیک خاک بر اساس بافت خاک و نفوذپذیری آن تعیین می گردد، می توان این دو عامل را موثرترین عوامل برای استحصال آب باران از نظر ژئومورفولوژیکی در نظر گرفت. در این مطالعه مشخص شد 2/56 درصد از مساحت حوضه دارای پتانسیل متوسط و 5/16 درصد پتانسیل بالا و خیلی بالا برای استحصال آب باران است. نتایج حاصل نشان داد روش مطالعاتی می تواند به عنوان یک روش ارزیابی کیفی و سریع استحصال آب باران در مقیاس حوضه آبخیز به کار گرفته شود.