تاثیر تنش سرما بر زنده مانی و تبادلات گازی نهال زیتون (Olea europaea L.)

تحمل به سرما یکی از عوامل مهم توزیع و پراکنش گونه های گیاهی محسوب می شود. این تحقیق با هدف بررسی پاسخ های زنده مانی و تبادلات گازی نهال زیتون (رقم زرد) به تنش در دماهای پایین و یخ زدگی انجام شد. برای این کار در سال 1396، تعداد 144 اصله نهال گلدانی دو ساله بازکاشتی زیتون (رقم زرد) به ارتفاع متوسط 30 سانتی متر به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در زمان های یک و سه ساعت در معرض پنج سطح سرما-یخ زدگی شامل دماهای 2+، 5-، 7-، 10-، 16-، 20- درجه سانتی گراد قرار گرفتند. صفات تبادلات گازی از قبیل نرخ فتوسنتز کل، تعرق و هدایت روزنه ای برای هر سطح دما در سه نوبت شامل قبل از تنش، بلافاصله پس از تنش و 12 روز پس از تنش اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که در هر یک از سطوح سرما، اندازه متغیرها در هر دو مدت (یک و سه ساعت) کاهش یافت و این کاهش در نهال هایی که سه ساعت در سرما قرار داشتند بیشتر بود. در دماهای 10-، 16- و 20- درجه سانتی گراد کلیه نهال های زیتون دچار زوال شدند. این در حالی است که تحت تاثیر دماهای 7- درجه سانتی گراد و گرم تر (در هر دو مدت نگهداری)، اندازه متغیرهای تبادلات گازی تا روز دوازدهم پس از تنش بازیابی شد. در کل، این تحقیق آشکار ساخت که نهال زیتون رقم زرد تا سرمای 7- درجه را برای مدت سه ساعت به خوبی تحمل می کند.