بررسی ساختار ایدئولوژی انقلاب اسلامی در دهه اول انقلاب با تحلیل محتوای وصایای شهدای جنگ ایران و عراق

انقلاب اسلامی ایران دارای ایدئولوژی بود که نیروهای اجتماعی را برای وقوع انقلاب و پس از آن، در جنگ تحمیلی برای حفاظت از کشور و انقلاب بسیج کرد. برای شناخت ساختار و عناصر ایدئولوژی انقلاب اسلامی، وصایای شهدای جنگ ایران و عراق منابعی منحصربه فرد هستند. در پژوهش حاضر، ششصد هزار کلمه مربوط به وصایا و آثار مکتوب 1500 شهید ازمیان همه وصایای شهدا، به روش نمونه گیری تصادفی نظام مند انتخاب شدند و با تکنیک تحلیل محتوا تحلیل شدند تا ساختار ایدئولوژی انقلاب اسلامی در دهه اول شناخته شود. یافته ها نشان دادند که محتوای وصایای شهدا به طور آشکار با هنجار اجتماعی وصیت نامه نویسی رایج در ایران متفاوت است و عمدتا بیانیه های عقیدتی، اخلاقی، سیاسی هستند که خانواده و دوستان و سپس، همه مردم را مخاطب قرار می دهند. بررسی مضمون غالب در وصایا در سه بعد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نشان داد که ایدئولوژی انقلاب اسلامی در دهه اول، برپایه سه عنصر خدامحوری، رهبری و اتحاد قرار دارد و رابطه ای عمودی میان این سه از کلی به اختصاصی برقرار است. تفسیر کنش های دیگران در چارچوب این سه اصل اساسی صورت می گیرد.