بررسی اثر هیدروکورتیزون سیستمیک بر تعدیل علایم ناشی از قطع مرفین

تحمل و وابستگی دو مشکل عمده ی ناشی از مواد مخدر هستند. تلاش های بسیاری در جهت شناخت علل و راه های مقابله با این دو پدیده به عمل آمده است اما هنوز مکانیسم دقیق بروز تحمل و دارویی که بتواند علایم قطع مصرف مواد مخدر را به حداقل برساند مشخص نشده است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر تعیین اثر داروهای کورتیکواستروییدی (هیدروکورتیزون) بر تعدیل علایم ناشی از قطع مواد مخدر (مرفین) می باشد که در سال 1382 در مرکز تحقیقات فیزیولوژی سمنان انجام شد.
در این پژوهش تجربی 30 سر موش نر نژاد آلبینو با وزن 25 تا30 گرم به سه گروه (2 گروه آزمایش و یک گروه کنترل) تقسیم شدند. برای معتاد کردن حیوانات از روش مارشال استفاده شد. به طوری که حیوانات سه روز به طور متوالی و در هر روز سه دوز 50، 50 و 75 میلی گرم بر کیلو گرم وزن بدن مرفین دریافت کردند و در روز چهارم 90 دقیقه پس از تزریق دوز 50 میلی گرمی مرفین، به گروه های تجربی هیدروکورتیزون (5 و 10میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن به صورت زیر جلدی) و به گروه کنترل نیز به همان میزان حلال تزریق شد. سپس 20 دقیقه بعد برای ایجاد علایم قطع، نالوکسان با دوز 2 میلی گرم به ازای هر کیلو گرم وزن بدن به صورت زیر جلدی تزریق شد. برای ارزیابی علایم قطع از شمارش تعداد پریدن، سنجش از دست دادن وزن حیوان (دفع مدفوع) و مدت زمان طی شده قبل از شروع علایم استفاده شد و داده ها با استفاده از آزمون تی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
نتایج نشان داد که تزریق هیدروکورتیزون در هر دو دوز، علایم ناشی از قطع مرفین (تعداد پرش ها و میزان دفع مدفوع) را در مقایسه با گروه کنترل به طور چشمگیری کاهش داده است ((p<0.01.
نتیجه گیری و توصیه ها: یافته های فوق نشان می دهد که احتمالا استروییدهای ترشح شده از بخش قشری غدد فوق کلیوی نقش مهمی در تعدیل علایم قطع مرفین دارند که برای پی بردن به نقش سیستم های نوروترانسمیتری و دیگر عوامل دخیل، انجام مطالعات بیشتر ضرورت دارد.