بررسی اثرات مصرف کادمیوم و ورمی کمپوست بر برخی پارامترهای رشدی گیاه اسفناج (Spinaceaoleracea L.)

کادمیوم یکی از خطرناک ترین فلزات سنگین است که از طریق تنش اکسیداتیو باعث اختلال در فرایند های گیاهی و بر هم خوردن تعادل عناصر غذایی در گیاه و نهایتا کاهش رشد می شود. ورمی کمپوست نیز یکی از منابع مواد آلی است که نقش مهمی در تغذیه گیاه و کاهش قابلیت جذب فلزات سنگین از جمله کادمیوم در خاک را دارد. به منظور انجام این پژوهش، آزمایش در گلخانه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران در سال 1395 به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با شش تیمار و چهار تکرار اجرا شد. فاکتور کادمیوم در دو سطح صفر و 20 میلی گرم در کیلوگرم و فاکتور ورمی کمپوست در سه سطح صفر، 5 و 10 درصد اختلاط حجمی با خاک در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که وزن خشک اندام هوایی، تعداد برگ، ارتفاع بوته، سطح برگ و شاخص کلروفیل در اثر مصرف کادمیوم کاهش معنی داری یافتند. سطح برگ بیشترین حساسیت و شاخص کلروفیل، کمترین حساسیت را نسبت به کاربرد کادمیوم نشان داد. مصرف ورمی کمپوست باعث افزایش معنی دار وزن خشک اندام هوایی، تعداد برگ، سطح برگ گردید. همچنین اختلاط ورمی کمپوست با خاک، باعث تعدیل اثرات منفی کاربرد کادمیوم بر تعداد برگ، ارتفاع بوته و سطح برگ اسفناج گردید و این صفات را ارتقا داد. کادمیوم باعث کاهش رشد اندام های مختلف اسفناج شده و از سویی دیگر مصرف ورمی کمپوست به دلیل اثرات تغذیه ای باعث افزایش وزن خشک اندام هوایی گردید و اثرات سوء کادمیوم را تقلیل داد.