بررسی رفتار جوانه زنی و خواب بذر در علف های هرز جغجغه (Prosopis farcta L.)، چرخه (Launaea acanthodes (Boiss).) و علف مورچه (Cressa cretica L.) در باغات پسته رفسنجان

به منظور بررسی رفتار جوانه زنی و روش های شکستن خواب بذر توده های مختلف علف های هرز جغجغه، چرخه و علف مورچه، سه آزمایش جداگانه در سال 1393 در آزمایشگاه زراعت دانشگاه ولیعصر رفسنجان انجام گرفت. بذور علف های هرز مورد بررسی از باغات پسته 5 منطقه رفسنجان (مرکزی، انار، کشکوییه، کبوترخان و نوق) جمع آوری شدند. تیمارهای شکستن خواب بذور جغجغه شامل شاهد (آب مقطر)، خراش دهی با اسکالپل و سمباده و خراش دهی با سولفوریک اسید غلیظ در زمان های 30 و 40 دقیقه، تیمارهای شکستن خواب بذور چرخه شامل شاهد، جیبرلیک اسید در غلظت های 250، 500 و 1000 پی پی ام، نیترات پتاسیم در غلظت های 500 و 1000 پی پی ام، سرمادهی مرطوب در زمان های 1، 3 و 5 هفته و تیمارهای شکستن خواب بذور علف مورچه شامل خراش دهی با اسکالپل و سمباده، خراش دهی با سولفوریک اسید در زمان های 5 و 10 دقیقه، خراش دهی با آب جوش در زمان های 15 و 30 دقیقه و شاهد بودند. آزمایش ها برای هر گونه به طور مجزا به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که توده بذری، روش های شکستن خواب و برهمکنش توده بذری و روش های شکستن خواب اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی و متوسط زمان جوانه زنی بذور علف هرز هر سه گونه داشت. تیمارهای خراش دهی با اسکالپل و کاربرد سولفوریک اسید در علف های هرز جغجغه و علف مورچه، موجب بالاترین درصد جوانه زنی و پایین ترین متوسط زمان جوانه زنی بذر در تمام مناطق شد. در بذور علف هرز چرخه، تیمار 5 هفته سرمادهی مرطوب، درصد جوانه زنی بالایی را در تمام مناطق، بخصوص منطقه انار (94 درصد) در پی داشت. همچنین تیمارهای 500 پی پی ام نیترات پتاسیم و 250 پی پی ام جیبرلیک اسید، تاثیر مثبت و معنی داری بر درصد جوانه زنی بذور چرخه (به ترتیب 79 و 74/8 درصد) داشت، ولی غلظت های بالاتر نیترات پتاسیم و جیبرلیک اسید، موجب کاهش درصد جوانه زنی بذور چرخه شد