اثر تیمارهای مختلف رفع خواب بذر جهت القا رویش و بنیه بذور در جمعیت های 4 گونه دارویی جنس مرزه Satureja spp

بذر هشت جمعیت از 4 گونه دارویی مرزه سهندی(Satureja sahendica) مرزه بختیاری(، S.bachtiarica) مرزه خوزستانی (S.khuzistanica) و مرزه خوراکی(S.hortensis) در قالب آزمایش فاکتوریل در معرض 5 تیمار سرمادهی، پس رسی، خراش دهی شیمیایی (الکل 70 درصد)، خراش دهی مکانیکی (کاغذ سمباده) و آب مقطر (شاهد) قرار گرفتند.  طرح آزمایش گلخانه ای  بصورت  کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط دمایی °C5±25 و نور 10000 لوکس در طول روز و (°C12-5) در شب،  در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور سال 1388-1389 انجام شد. ویژه گی های رویش بذر شامل درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، طول گیاه چه، وزن تر خشک، شاخص بنیه اندازه گیری شد. مقایسه میانگین خصوصیات رویش بذر بین 4 گونه نشان داد که درصد و سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه مرزه خوزستانی از سه گونه دیگر بیشتر بود. مقایسه میانگین بین هشت جمعیت در 4 گونه مرزه نشان داد که جمعیت مرزه خوزستانی از مرزه خوزستانی(S.khuzistanica) و جمعیت مرزه خوراکی با منشا خوزستان  (S.hortensis)دارای درصد، سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه بیشتری نسبت به سایر جمعیت ها بودند. شاخص های جوانه زنی و بنیه بذر در جمعیت مرزه خوزستانی با خراش دهی فیزیکی (کاغذ سمباده و الکل) نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود و مشخص شد که خواب بذر این جمعیت به روش خراش دهی بر طرف می شود. خصوصیات مرتبط با جوانه زنی نظیر شاخص بنیه، وزن تر و خشک گیاهچه در دو جمعیت لرستان و قزوین به ترتیب از  دو گونه مرزه خوزستانی(.khuzistanica S) و مرزه سهندی(.sahendica S) با تیمار پس رسی و سرما بیشتر از سایر تیمارها بهبود یافت.