تحلیل رابطه آلودگی هوای تهران با ترافیک و شرایط جو برای کاهش مخاطرات

آلودگی هوا از مهم ترین مخاطرات زیست محیطی کلانشهرهاست که شناخت عوامل موثر بر آن کمک شایانی به کاهش آثار آن خواهد کرد. حل این مشکل نیازمند مطالعات دقیق در زمینه شناسایی متغیرهای موثر بر آلاینده هاست. هدف این پژوهش بررسی تغییرات شاخص کیفیت هوا در ارتباط با شرایط جوی و ترافیک در شهر تهران طی 60 روز (15 آبان تا 15 دی، معادل 6 نوامبر تا 5 ژانویه) برای هر یک از سال های 1389 تا 1391 بوده است. به منظور محاسبه همبستگی و تحلیل رگرسیون بین شاخص های کیفیت هوا (میانگین و بیشینه) با متغیرهای ترافیک و هواشناسی از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که شاخص ناپایداری جو (شاخص- ki) بیشترین تاثیر را بر تغییرات آلودگی هوا داشته است. در خصوص تخمین شاخص کیفیت هوا، مدل های رگرسیون ساده و چندگانه خطی در سال 1390، دقیق ترین مدل در تخمین بیشینه شاخص کیفیت هوا و دارای کمترین انحراف نسبی بوده است (انحراف نسبی 0/05- در مدل اول و 0/1- در مدل دوم). دستاورد شایان توجه در این تحقیق همبستگی غیرمستقیم بین تعداد خودرو و شاخص کیفیت هواست که بر خلاف انتظار است. به نظر می رسد تولید آلاینده ها در دو حالت حرکت و توقف خودروها، دو مقوله کاملا متفاوت است که باید با دیگر روش های علمی بررسی شود.