تاثیر مخاطرات ژئومورفولوژیک آبراهه ای بر خطوط انتقال انرژی با استفاده از مدل محور ریسک خط لوله (مطالعه موردی: خط لوله گاز نهم سراسری)

در سال های اخیر تجارب ارزشمندی درباره چالش های محیطی و همچنین مدیریت ریسک خطوط لوله در آمریکا و اروپا، در زمینه طراحی و پایدارسازی خطوط لوله به دست آمده است؛ در این میان دانش مخاطرات ژیومورفولوژیکی، به ویژه مخاطرات فرسایش آبراهه ای، کمک شایانی به کاهش ریسک و شناسایی پاسخ و واکنش رودخانه ها کرده است. در این مقاله با استفاده از ماتریکس ریسک خط لوله (Pipeline Risk Screening Matrix) به بررسی مخاطرات آبراهه ای در خط لوله گاز نهم سراسری در محدوده استان خوزستان پرداخته شده است. به این منظور از هفت داده هیدروژیومورفولوژی شامل مقیاس، حساسیت چشم انداز، نوع آبراهه، کرانه رودخانه، ویژگی های دیواره، ویژگی های بستر و رژیم هیدرولوژی برای برآورد ریسک (کم- متوسط- زیاد) استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که معیار نوع آبراهه در وضعیت واکنش آبراهه ای و ریسک کم - متوسط؛ سه معیار کرانه رودخانه، ویژگی های بستر و رژیم هیدرولوژی در وضعیت واکنش آبراهه ای و ریسک متوسط؛ و ویژگی های دیواره و مقیاس در وضعیت واکنش آبراهه ای و ریسک متوسط - زیاد؛ و حساسیت چشم انداز در وضعیت واکنش آبراهه ای و ریسک زیاد قرار دارد. در نتیجه به طور کلی، وضعیت خط لوله گاز نهم سراسری در منطقه تحقیق از نظر ریسک واکنش آبراهه ای، در وضعیت ریسک متوسط - زیاد قرار دارد.